5 Ekim 2017'den itibaren kullanıma açılan “Asılsız Haberleri Tespit Etme” kılavuzu, dikkat çekmesi amacıyla Türkiye’de Facebook kullanan 44 milyon insanın Haber Kaynağı’nın en tepesinde belirmeye başladı.

Kılavuz görselinin üzerine tıklandığında ulaşılan Facebook Yardım Merkezi’nde; web uzantılarının kontrol edilmesi, kaynağın araştırılması ve söz konusu başlıkla ilgili diğer raporların aranması gibi konularda daha fazla bilgi ve kaynak yer alıyor. Facebook bu araçla hem platform içinde, hem de dışında insanlara asılsız haberleri tespit etme konusunda yardımcı olmayı hedefliyor.

Facebook, asılsız haberlerle mücadele kapsamında Türkiye’de Kadir Has Üniversitesi ile işbirliği yapıyor.

Facebook'un kılavuzuna göre, asılsız haberleri tespit etmek için ipuçları şöyle:

Başlıklara şüpheyle yaklaşın. Çoğu zaman asılsız haberlerin, tamamı büyük harflerle yazılmış ve ünlem işareti eklenmiş dikkat çekici başlıkları vardır. Başlıktaki sarsıcı iddialar size inanılmaz geliyorsa, muhtemelen inanmamanız gerekir.

İnternet adresine (URL) yakından bakın. Sahte veya taklit bir internet adresi (URL), asılsız bir haberi işaret ediyor olabilir. Pek çok asılsız haber sitesi, internet adresinde (URL) küçük değişiklikler yaparak gerçek haber kaynaklarını taklit etmektedir. Siteye giderek internet adresini (URL) gerçek kaynaklarla karşılaştırabilirsiniz.

Kaynağı araştırın. Haberin, doğruluk konusunda itibarlı, güvendiğiniz bir kaynak tarafından yazıldığından emin olun. Haber tanımadığınız bir kuruluştan geliyorsa, daha fazla bilgi almak için "Hakkında" kısmına bakın.

Yazı biçiminin olağandışı olup olmadığına dikkat edin. Pek çok asılsız haber sitesinde yazım hataları veya tuhaf sayfa düzenleri olur. Bunları görürseniz habere dikkat edin.

Fotoğraflara dikkat edin. Asılsız haberler çoğu zaman üzerinde oynanmış görüntüler veya videolar içerir. Bazen fotoğraf gerçek olduğu halde bağlam dışında kullanılmış olabilir. Nereden geldiğini doğrulamak için fotoğrafı veya görüntüyü internette aratabilirsiniz.

Tarihleri inceleyin. Asılsız haberlerdeki tarih ve saat çizgisi mantıksız olabilir veya olayların tarihleri değiştirilmiş olabilir.

Kanıtları kontrol edin. Yazarın kaynaklarını kontrol ederek doğru olduklarından emin olun. Kanıt olmaması veya adı belirtilmeyen uzmanlara güvenilmesi haberin asılsız olduğunu işaret edebilir.

Başka haber kaynaklarına bakın. Aynı haberi bildiren başka haber kaynağının olmaması, haberin asılsız olduğunu gösterebilir. Haber, güvendiğiniz birden fazla kaynak tarafından bildiriliyorsa, haberin doğru olma ihtimali daha yüksektir.

Haber bir şaka mı? Bazen asılsız haberler ile mizahı veya hicvi ayırt etmek zor olabilir. Haber kaynağının parodi konusunda tanınmış olup olmadığını kontrol edin ve haberin detaylarından ve tonundan sadece eğlence amaçlı olup olmadığını anlamaya çalışın.

Bazı haberler kasten yanlış bilgi içerir. Okuduğunuz haberler hakkında eleştirel bir yaklaşımla düşünün ve sadece güvenilir olduğunu bildiğiniz haberleri paylaşın.