2023 Otomobil Piyasasında Sürpriz Değişimler: Talepten Fiyatlara Büyük Dalgalanmalar
2023 yılı otomobil piyasasında yaşanan değişiklikleri derinlemesine inceleyen bu makale, sahibinden.com'un yeni raporundan alınan bilgilerle otomobil talebindeki düşüş ve fiyat hareketlerini analiz ediyor.
Türkiye otomobil piyasası, 2023 yılında beklenmedik değişikliklere sahne oldu. Sahibinden.com tarafından yayımlanan "Otomobil Piyasası Görünümü" raporu, piyasada yaşanan bu değişimleri detaylı bir şekilde ortaya koyuyor. Raporda, depremin ardından iki aylık bir süreçte artan otomobil talebinin, nisandan itibaren düşüşe geçtiği belirtiliyor. Talep endeksi ekime göre %3,7 artış gösterse de, geçen yılın aynı ayına kıyasla %8,3'lük bir azalma yaşanıyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) iş birliğiyle hazırlanan bu rapor, ikinci el otomobil piyasasının durumunu, fiyatlarını ve arz-talep dengesini kapsamlı bir şekilde ele alıyor. İlanlardan elde edilen verilere göre, kasım ayında ortalama satılık otomobil fiyatı ekime kıyasla %2,5 azalarak 879 bin 146 TL'ye düştü. Aynı dönemde reel otomobil fiyatları da %6 oranında gerileme gösterdi.
2023 yılının başlarındaki deprem etkisiyle artan otomobil talebi, nisandan itibaren düşüşe geçti. Talep endeksi, ekime göre artış gösterse de, geçen yılın aynı dönemine göre düşüş yaşadı. Ortalama satılık otomobil fiyatlarındaki bu düşüş, piyasadaki genel eğilimi yansıtıyor.
Mayıs ayından itibaren azalan yıllık fiyat artışı, eylül ayında bir miktar yükselmiş olsa da, ekim ve kasım aylarında tekrar düşüşe geçti. Kasım ayında yıllık artış oranı %76,2'ye düştü. Ortalama cari fiyatlar eylülden ekime %1,5, ekimden kasıma ise %2,5 azaldı.
Enflasyondan arındırılmış otomobil fiyatlarındaki beş aylık düşüş trendi, hazirandan kasıma kadar devam etti. Haziranda 293 olan endeks, kasımda 223'e geriledi. Bu durum, yıllık otomobil reel fiyat artış oranını kasımda %8,8'e indirdi.
Otomobil talebi, pandemi sürecinde önemli bir düşüş yaşasa da, 2020'nin haziran ayında pandemi öncesine kıyasla yükselerek toparlandı. Ancak pandeminin devam eden etkileri, bu yüksek talebin kalıcı olmamasına yol açtı.
2021 şubatına kadar düşen talep, döviz kurlarındaki artış ve enflasyon beklentilerinin yükselmesiyle tekrar yükseldi. Bu dönemde hane halkları, tasarruflarını korumak için gayrimenkule ve otomobile yönelmeye başladı.
Kasım ayı verileri, otomobil talebindeki düşüşün devam ettiğini gösteriyor. Talep endeksinin güncel değeri 81,7 olarak belirlendi. Satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı, bir önceki aya kıyasla 0,2 puan artarak %13,9 oldu. Bu artış, piyasada bir canlanma işareti olarak değerlendiriliyor.
Kapanan ilanların yaş ortalaması ise 2022 yılından bu yana istikrarlı bir şekilde artış gösterdi. Kasım ayında kapatılan ilan yaşı, bir önceki aya göre 2,5 gün artarak 23,8 güne ulaştı.
Bu veriler, Türkiye otomobil piyasasının dinamik yapısını ve değişken eğilimlerini gözler önüne seriyor. Sahibinden.com'un raporu, sektördeki mevcut durumu ve gelecekteki olası trendleri anlamak için kritik bir kaynak olarak öne çıkıyor.