Petrol fiyatları 30 Ağustos Çarşamba günü ABD ham stoklarında beklenmedik bir azalma yaşanmasıyla yükselişe geçti. Amerikan Petrol Enstitüsü (API), ABD ham stoklarının önceki haftaya göre 11,5 milyon varil azaldığını açıkladı. Bu, analistlerin tahmin ettiği 2,9 milyon varillik azalmanın çok üzerinde bir rakam.

Bunla birlikte bu Cuma günü hem motorine hemde benzine dev bir zam daha yapılacağı belirtildi. Peki, bu hafta sonuna kadar akaryakıta ne kadar zam yapılacak? Petrol varili fiyatları ne kadar arttı? İşte detaylar...

Petrol Fiyatları Neden Yükseldi?

Petrol fiyatlarındaki yükseliş, Çin’in ekonomik faaliyetinin yavaşlaması ve Delta varyantının yayılması gibi küresel talep endişelerini aştı. Brent petrolün varili Salı günü %1,28 artarak 85,50 dolara yükseldi. Bu, haftaya göre 1,50 dolarlık bir artış anlamına geliyor. WTI petrolün varili ise %1,44 artarak 81,25 dolara çıktı. Bu da geçen haftaya göre varil başına 1 dolarlık bir kazanç demek.

ABD ham stoklarının azalması, ABD’nin petrol talebinin güçlü olduğunu ve arzın kısıtlı olduğunu gösteriyor. ABD ham stokları Nisan ayından bu yana yaklaşık 44 milyon varil azaldı. Ayrıca ABD’nin Stratejik Petrol Rezervi de yaklaşık 40 yılın en düşük seviyesine geriledi.

Türkiye’de Akaryakıt Fiyatları Ne Olacak?

Petrol fiyatlarındaki yükseliş Türkiye’de akaryakıt fiyatlarına zam gelmesi riskini artırıyor. Zira Türkiye’nin petrol ithalatçısı bir ülke olması ve akaryakıt fiyatlarının döviz kuruyla doğrudan ilişkili olması nedeniyle petrol fiyatlarındaki değişimler akaryakıt fiyatlarını etkiliyor.

Şu anda İstanbul’da benzinin litre fiyatı 37,78 TL, motorinin litre fiyatı ise 37,93 TL olarak belirlenmiş durumda. Ancak petrol fiyatlarındaki artışla birlikte bu hafta içinde benzin ve motorine 1,5-2 TL arasında zam gelebilir. Bu da akaryakıt fiyatlarının 40 TL’ye yaklaşmasına neden olabilir.

Akaryakıt Fiyatlarını Etkileyen Diğer Faktörler Neler?

Akaryakıt fiyatlarını etkileyen tek faktör petrol fiyatları değil. Aynı zamanda döviz kuru, vergiler, rafineri maliyetleri ve dağıtım giderleri de akaryakıt fiyatlarını belirliyor. Özellikle döviz kuru akaryakıt fiyatlarında önemli bir rol oynuyor. Zira Türkiye’nin petrol ithalatını dövizle yapması ve akaryakıt fiyatlarının da dövize endeksli olması nedeniyle döviz kurundaki değişimler akaryakıt fiyatlarını doğrudan etkiliyor.

Örneğin ABD dolar kurunun an itibari ile %0,95 oranında değer kaybetmesi akaryakıta gelen zamları engelleyemeyecek olsa da sınırlayabilir. Eğer dolar kuru daha fazla yükselirse akaryakıt fiyatlarına daha fazla zam gelebilir.

Akaryakıt Fiyatlarındaki Artış Tüketiciyi Nasıl Etkiler?

Akaryakıt fiyatlarındaki artış tüketicileri hem doğrudan hem de dolaylı olarak etkiler. Doğrudan etki, akaryakıt harcamalarının artması ve bütçelerinin daralması şeklinde olur. Dolaylı etki ise akaryakıt fiyatlarındaki artışın ulaşım, gıda, konut gibi diğer sektörlerde de maliyetleri artırması ve enflasyonu yükseltmesi şeklinde olur.

Akaryakıt fiyatlarındaki artışın enflasyon üzerindeki etkisi oldukça yüksek. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, akaryakıt fiyatları Temmuz ayında %3,45 oranında arttı. Bu da ulaştırma grubunun aylık enflasyonunu %1,64 puan artırarak %4,63’e yükseltti. Ulaştırma grubu ise tüketici fiyat endeksinin (TÜFE) %16,59 olan aylık enflasyonunu 0,69 puan artırarak en çok etkileyen grup oldu.

Akaryakıt fiyatlarındaki artışın tüketicilerin satın alma gücünü azaltması ve hayat pahalılığını artırması nedeniyle tüketicilerin akaryakıt tasarrufu yapmaları ve alternatif ulaşım araçlarını tercih etmeleri gerekebilir. Ayrıca tüketicilerin diğer harcamalarını da gözden geçirmeleri ve bütçelerini yeniden planlamaları faydalı olabilir.