Türkiye’nin en temel sorunu nedir sorusuna sokaktaki vatandaştan siyasetçiye, ekonomistten öğrenciye kadar herkesin cevabı “İşsizliktir”.

İşsizlik bir sorun değil yansımadır. Düşük gelir tuzağına düşen ülkelerde zamanla görünürlüğü artan bu yansıma aynı zamanda algı karmaşasıyla ana sorun gibi görünür. İşsizliği çözmek için devlet iş alanları oluşturmağa veya desteklemeğe başladığında bu sefer asgari ücretli sayısında patlamağa sebep olur. Özellikle İŞKUR desteği ile yürütülen bu çalışmalar kapsamında alım gücü düşük kategorisine yeni kurbanlar eklenerek yoksulluğu paylaşacak kişi sayısı artarken, iş buldum diye sevinenlerde aslında ekmek alıp, karınlarını ancak doyurabilecekler listesine adını yazdırmaktan öteye geçemez.

Şimdi gelelim yukarıdaki hatıradan yola çıkarak yaptığım esprinin iktisadi karşılaştırmasına. Asgari ücretli ve sosyal yardım kapsamında iş alanları yaratmak mı yoksa gelir seviyesini arttırarak mı daha fazla katma değer ve iş alanı yaratıldığı sorusunun cevabına.

Bir dilim pastada en az 12 sektör üretim sürecine dâhil olarak işçilerine maaş öderken bir somun ekmekten sadece 4 sektör fayda sağlamaktadır. Tadı enfes ve güzel paketlenmiş olsa da ekmekte rekabet olmadığı için işçilerin katma değer yaratıp daha fazla kazanma şansı yokken pastacılık sektöründe kazanmak için en iyiyi yapmak zorundasınız. Görüldüğü üzere ayda bir pasta yiyebileceklerin sayısı artarsa en az 12 sektör para kazanıp istihdam yaratmağa devam edecek. Ekmek ve pasta gibi en temel ürünler üzerinden yaptığım bu karşılaştırmanın özeti; istihdamı arttırma düşüncesini terk ederek gelir seviyesini yükseltecek istihdam alanlarını desteklemek zorundayız. Herkesin geçinmeğe ya da en doğru tabirle boğaz tokluğuna çalıştığı bir ülke ne kalkınabilir ne de varlıklı bir topuma dönüşebilir.

Elbette ekmek yoksa pasta yesinler demiyorum ama pasta yiyenler artarsa ekmek fiyatının çok da sorun olmayacağının hesabını takdirinize sunuyorum.

Twitter ve instagram: @inancyilan