Fransa, Afrika’nın üçte birinde sömürgeci geçmişe sahip bir ülke. Ancak Fransa’nın kıtadaki etkisi, özellikle sahil bölgesinde yükselişe geçen Fransa karşıtlığı nedeniyle azalıyor. Son olarak Burkina Faso, Fransa’ya vergi muafiyeti sağlayan anlaşmayı sonlandırdı. Bu karar, Afrika’daki karanlık sömürge geçmişini silmeye çalışan Fransa için büyük bir darbe oldu.

Burkina Faso, Fransa’ya Vergi Avantajlarını Sonlandırdı

Burkina Faso, 2022 yılında gerçekleştirdiği cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, Fransa karşıtı bir lider olan Zéphirin Diabré’yi seçti. Diabré, seçim kampanyasında Fransa ile olan bağları koparmak ve ülkenin bağımsızlığını güçlendirmek için vaatlerde bulunmuştu.

Diabré’nin göreve gelmesinin ardından, Burkina Faso ile Fransa arasındaki ilişkiler gerildi. Fransa, Burkina Faso’nun komşusu Nijer’de yaşanan askeri darbeye verdiği desteğin ardından, ülkeye yönelik tüm kalkınma yardımları ve bütçe desteğini askıya aldığını duyurdu.

Burkina Faso ise bu karara karşı adım attı ve Fransa’ya tanınan vergi avantajlarının sona erdiğini ilan etti. Peki bu ne anlama geliyor?

Fransız şirketler ve vatandaşlar, Burkina Faso’da elde ettikleri gelirin vergisini Fransa’ya ödüyorlardı. Ayrıca Burkina Faso’da birçok vergi kaleminden muaf tutuluyorlardı. Bu da çok uluslu Fransız şirketlerine büyük avantaj sağlıyordu.

Anlaşmanın feshiyle birlikte, bu uygulamaya son verildi. Bundan böyle Fransızlar, Burkina Faso’da elde ettikleri gelirin vergisini bu ülkeye ödeyecekler.

Bu karar, Burkina Faso’nun kamu gelirlerini artırmasına ve ekonomik bağımsızlığını güçlendirmesine yardımcı olacak. Aynı zamanda Fransız şirketlerinin rekabet gücünü zayıflatacak ve yatırım iştahını azaltacak.

Sahil Ülkeleriyle Bağlar Kopuyor

Burkina Faso’nun attığı bu adım, Afrika’nın sahil bölgesindeki diğer ülkeler için de bir örnek teşkil ediyor. Fransa’nın eski sömürgeleri olan Mali ve Nijer de, 2022 yılında yaşanan darbeler sonucu Fransa karşıtı yönetimlere geçti.

Mali, Fransa ile olan askeri işbirliği anlaşmasını feshetti ve Fransız askerlerine ülkeden ayrılmaları için bir ay süre tanıdı. Fransız ordusu da Şubat 2023’te Mali’den resmen çekildi.

Nijer’de de ordunun yönetimi ele geçirmesinin ardından, Fransa karşıtı gösteriler patlak verdi. Halkın darbeye destek veren kısmı, Fransa’nın ülkenin uranyum, petrol ve altın gibi tüm zenginliklerinden faydalandığını, ancak yoksulların yiyecek yemek bile bulamadığını anlatıyor.

Fransa, Afrika’daki sömürgeci geçmişini unutturmak için çeşitli girişimlerde bulunsa da, bu girişimler yeterli olmuyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 2018 yılında Cezayir’de Fransız sömürgeciliğinin “suç” olduğunu söylemişti. 2020 yılında ise Senegal’in başkenti Dakar’da bir konuşma yaparak, Afrika ile “yeni bir sayfa” açmak istediğini belirtmişti.

Ancak bu sözler, Afrika halklarının gözünde Fransa’nın imajını değiştirmeye yetmedi. Fransa’nın Afrika’daki etkisi, kıtanın sahil bölgesindeki ülkelerle bağlarını koparmaya devam ediyor. Bu durum, Afrika’nın yeni bir döneme girdiğinin işareti olabilir.