"İade Yoktur" İbaresi Hukuki Değil! Tüketiciler Haklarını Bilsin
Online alışverişin yaygınlaşmasıyla birlikte, tüketicilerin haklarını bilmesi her zamankinden daha önemli hale geldi.
Birçok internet sitesi ve sosyal medya platformunda "iade yoktur" veya "değişim yoktur" şeklindeki ibareler, tüketicileri mağdur edebiliyor. Ancak, hukuki olarak bu ibarelerin hiçbir geçerliliği bulunmuyor. Avukat Özlem Şen, tüketicilere bu konuda kritik uyarılarda bulundu.
Tüketicinin 14 Gün İçinde Cayma Hakkı Var
Tüketici haklarını koruyan yasalar, online ve fiziki mağazalardan yapılan alışverişlerde, tüketiciye 14 gün içinde cayma hakkı tanır. Bu süre içinde tüketici, hiçbir gerekçe göstermeksizin aldığı ürünü iade edebilir. Avukat Özlem Şen, tüketicilerin "iade yoktur" gibi ibarelere inanmak zorunda olmadığını vurguluyor. Bu hakkın kullanılmasında sadece belirli istisnalar bulunuyor; kişiye özel üretilen veya hijyenik sebeplerle iadesi mümkün olmayan ürünler bu kapsama girmiyor.
İade Talebi Reddedilenler İçin Başvuru Yolları
Eğer bir satıcı, yasal cayma hakkınızı kullanmanıza engel oluyorsa, tüketicilerin başvurabileceği hukuki yollar mevcut. Alışveriş tutarı 104 bin TL'nin altındaysa, öncelikle Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulması gerekiyor. Bu başvuru, e-Devlet üzerinden yapılabilir ve ürünün faturası gibi deliller sunulabilir. Avukat Şen, başvuruların genellikle 6 ay içinde karara bağlandığını, ancak bu sürenin en fazla 9 aya kadar uzayabileceğini belirtiyor.
Sosyal Medya Alışverişlerinde Dikkat
Sosyal medya platformları üzerinden yapılan alışverişlerde de tüketicilerin hakları korunuyor. Instagram veya Facebook gibi platformlarda "iade yoktur" ibaresiyle karşılaşmak mümkün. Ancak Avukat Şen, bu tür alışverişlerde de tüketicilerin iade hakkına sahip olduğunu belirtiyor. Hatta, yanlış veya eksik ürün gönderilmesi durumunda, bu durum "nitelikli dolandırıcılık" olarak değerlendirilebilir ve savcılığa suç duyurusunda bulunulabilir. Türk Ceza Kanunu'nun 158. maddesine göre, bu tür durumlarda 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.
İade Sürecinin Uzaması Halinde Faiz Hakkı
İade sürecinin gereksiz yere uzatılması durumunda, tüketiciler bu tutara faiz uygulama hakkına da sahip. İade talebinin 10 gün içinde karşılanmaması halinde, tüketici hem hakkını arayabilir hem de bu süreçte oluşacak zarar için faiz talep edebilir.
Sonuç olarak, tüketicilerin alışveriş yaparken bu haklarını bilmeleri ve kullanmaları büyük önem taşıyor. Satıcıların hukuki geçerliliği olmayan "iade yoktur" ibarelerine karşı, tüketici hakları yasalarla korunuyor ve bu haklar aktif olarak kullanılmalı.