İlaç fiyatları, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen bir karara göre hesaplanmaktadır. Bu karara göre, ilaç fiyatlandırmasında kullanılacak Türk Lirası cinsinden 1 Euro değeri, bir önceki yılın Resmi Gazete’de ilan edilen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının günlük Avro döviz satış kuru gerçekleşmeleri esas alınarak hesaplanan yıllık ortalama Avro değerinin yüzde 70 olarak belirlenen uyarlama katsayısı ile çarpılması suretiyle belirlenir. Ayrıca, ilaç fiyatlarının belirlenmesinde Avrupa Birliği üyeleri arasından en az 5, en fazla 10 ülke referans ülke olarak Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenir ve bir tebliğle duyurulur.

Bu sistemdeki sorun ise, sabit Euro kurunun gerçek kur ile arasındaki farkın giderek açılmasıdır. Geçen yıl ilaç fiyatlandırmasındaki sabit Euro kuru 4,57 TL olarak belirlendi. Şu anda ise güncel Euro kuru 14,85 TL seviyesinde seyrediyor. Bu durumda, ilaç firmalarının maliyetleri artarken gelirleri azalmaktadır. Bu da piyasada bulunmayan ilaç sayısının artmasına neden olmaktadır.

Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararına göre; beşeri tıbbi ürünlerin fiyatlandırılmasında kullanılacak Türk Lirası cinsinden 1 Euro değeri Temmuz ayında yüzde 30,5 oranında artırılarak 14,0387 TL olarak belirlendi. Artışla fiyat korumalı ürünlerde barem değeri 48.41 TL oldu. Diğer ürünlerde ise 25,30 TL oldu.

Bu artış, hem vatandaşın hem de eczacının tepkisine neden oldu. Vatandaşlar, ilaç fiyatlarının çok yüksek olduğunu ve bazı ilaçları bulamadıklarını söylediler. Eczacılar ise sabit Euro kurunun güncellenmesini veya kaldırılmasını talep ettiler. Ayrıca referans ülke seçiminde de değişiklik yapılmasını istediler.

Vatandaşların Tepkisi

İlaç fiyatlarındaki artış, özellikle kronik hastalıkları olan ve sürekli ilaç kullanan vatandaşları zor durumda bıraktı. Vatandaşlar, her ay ilaçlara yüzlerce lira harcadıklarını ve bazı ilaçları da bulamadıklarını belirttiler.

Antalya’da yaşayan Emine Özdemir (65), “Ben kalp hastasıyım. Her ay kalp ilacına 300 lira veriyorum. Bu ay gittim eczaneye zam gelmiş. 400 lira istediler. Nasıl ödeyeceğim ben bu parayı? Emekli maaşımdan başka gelirim yok. Devlet bize sahip çıksın” dedi.

İstanbul’da yaşayan Ahmet Yılmaz (52), “Ben diyabet hastasıyım. Her ay insülin ve şeker ilacına 500 lira veriyorum. Bu ay eczaneye gittim ilaç yok. Başka eczanelere de baktım yok. İlaç firmaları ilaç vermiyormuş. Ben ne yapacağım? İlacım olmadan yaşayamam. Devlet bu sorunu çözsün” dedi.

Eczacıların Tepkisi

İlaç fiyatlarındaki artış, eczacıları da mağdur etti. Eczacılar, sabit Euro kurunun güncellenmesini veya kaldırılmasını talep ettiler. Ayrıca referans ülke seçiminde de değişiklik yapılmasını istediler.

Türk Eczacıları Birliği Başkanı Erdoğan Çolak, “Sabit kur uygulaması nedeniyle Türkiye’de ciddi bir ilaç krizi yaşanmaktadır. İlaç firmaları zarar ettikleri için piyasaya ilaç vermemekte veya az vermektedirler. Bu da vatandaşın sağlığını tehdit etmektedir. Sabit kur uygulamasının kaldırılması veya en azından gerçek kur ile uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde ilaç krizi daha da büyüyecektir” dedi.

Çolak, ayrıca referans ülke seçiminde de değişiklik yapılmasını talep etti. Çolak, “Referans ülkeler arasında Türkiye’nin ekonomik durumuna uygun olmayan ülkeler bulunmaktadır. Bu da ilaç fiyatlarının düşük olmasına neden olmaktadır. Referans ülkeler arasında Türkiye ile benzer ekonomik koşullara sahip ülkelerin yer alması gerekmektedir” dedi.

İlaç fiyatlarındaki artış, hem vatandaşın hem de eczacının tepkisine neden oldu. Bu sorunun çözümü için, ilaç fiyatlandırmasındaki sistemin gözden geçirilmesi ve güncellenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde, ilaç krizi daha da derinleşecek ve sağlık hizmetlerinin kalitesi düşecektir.