Geçtiğimiz hafta açıklanan Orta Vadeli Program (OVP), ekonomideki gidişat ve gelecek beklentileri hakkında önemli ipuçları verdi. OVP, 2023 yılına kadar enflasyon, büyüme, bütçe açığı, cari açık, faiz oranları gibi makroekonomik göstergeler için hedefler belirledi. OVP’nin temel mesajı, ekonomide sıkı para ve maliye politikası uygulanacağı, harcamaların kısılacağı, gelirlerin artırılacağı, enflasyonun düşürüleceği ve cari açığın azaltılacağı yönündeydi.

OVP’nin açıklanmasının ardından yerli ve yabancı pek çok kurum ve kişi program hakkında değerlendirmelerde bulundu. Genel olarak OVP’nin doğru yönde bir adım olduğu, ancak uygulamanın zorluklarının altının çizildiği görüldü. Özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın programın arkasında durup durmayacağı, geçmişteki U dönüşlerinin tekrarlanmayacağı konusunda endişeler dile getirildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Tutumu

Cumhurbaşkanı Erdoğan, OVP’nin açıklanmasından önce ve sonra yaptığı konuşmalarda programın önemini vurguladı. Erdoğan, OVP’nin kendisinin de onayladığı bir program olduğunu, ekonomideki sorunların çözümü için gereken tedbirleri alacaklarını, faizleri indireceklerini, enflasyonla mücadele edeceklerini, yatırım ve üretimi destekleyeceklerini söyledi. Erdoğan ayrıca OVP’yi eleştiren muhalefete de sert tepki gösterdi. Erdoğan, muhalefetin OVP’yi “hayal” olarak nitelendirmesine karşı çıkarak, “Biz hayal kurmuyoruz, gerçekleri konuşuyoruz” dedi.

Erdoğan’ın OVP’ye verdiği destek, piyasalarda olumlu karşılandı. Türk Lirası değer kazandı, faiz oranları düştü, borsa yükseldi. Ancak Erdoğan’ın sözlerinin eyleme dönüşmesi için zaman gerektiği de belirtildi. Bazı yabancı basın kuruluşları ve analistler, Erdoğan’ın geçmişte defalarca U dönüşü yaptığını, faiz indirimleri konusunda Merkez Bankası üzerinde baskı kurduğunu, harcamaları arttırarak bütçe disiplinini bozduğunu hatırlattı. Bu nedenle Erdoğan’ın OVP’ye ne kadar bağlı kalacağı konusunda şüphelerin devam ettiği ifade edildi.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Çabaları

OVP’nin mimarı olan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise, programın uygulanması için yoğun bir çaba içinde. Şimşek, hem yurt içinde hem de yurt dışında OVP’yi anlatmak için pek çok toplantı ve görüşme gerçekleştirdi. Şimşek, OVP’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tam desteğine sahip olduğunu, programın tutarlı ve gerçekçi olduğunu, hedeflerin gerçekleştirileceğini sürekli vurguladı. Şimşek, OVP’nin uygulanması için gerekli yasal düzenlemelerin de yapılacağını, vergi reformu, sosyal güvenlik reformu, kamu mali yönetimi reformu gibi konularda çalışmaların devam ettiğini belirtti.

Şimşek’in OVP’yi savunma ve tanıtma çabaları, hem yerli hem de yabancı kurumlar tarafından takdir edildi. Dünya Bankası, Avrupa Kalkınma ve Yatırım Bankası gibi uluslararası finans kuruluşları, Türkiye’ye OVP kapsamında destek vereceklerini açıkladılar. Yabancı şirketler de Türkiye’ye olan ilgilerini sürdürdüklerini, uzun vadeli TL alımına yönelik taleplerinin olduğunu bildirdiler. Ancak Şimşek’in OVP’nin uygulanmasında karşılaştığı zorluklar da göz ardı edilmedi. Özellikle mevcut idari sistemde bütçe disiplininin sağlanmasının ne kadar güç olduğu, harcamaların kontrol edilmesinin zorluğu, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin bütçeyi ilgilendiren konularda sıkça kullanılması gibi sorunlar gündeme geldi.

Sistem Değişikliği İhtiyacı

OVP’nin açıklanması ve değerlendirilmesi sürecinde ortaya çıkan bir diğer önemli konu ise, ekonomik istikrarın sağlanması için gerekli sistem değişikliği ihtiyacı oldu. OVP’nin hedeflerine ulaşılabilmesi için sadece para ve maliye politikasının değil, aynı zamanda kurumsal yapının da iyileştirilmesi gerektiği vurgulandı. Merkez Bankası’nın bağımsızlığı, bütçe disiplini, kamu mali yönetimi, vergi sistemi, sosyal güvenlik sistemi, yargı sistemi gibi alanlarda reformların yapılması gerektiği belirtildi. Ayrıca ekonomideki yapısal sorunların çözümü için de eğitim, sağlık, ulaştırma, enerji, tarım gibi sektörlerde de yeniliklere ihtiyaç duyulduğu ifade edildi.

OVP’nin açıklanmasıyla birlikte ekonomideki beklentilerin iyileştiği, ancak bunun kalıcı olması için somut adımların atılması gerektiği görüldü. OVP’nin arkasında duran Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tutumu, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in çabaları ve sistem değişikliği ihtiyacı, ekonomideki gelişmeleri belirleyecek olan unsurlar olarak öne çıkıyor. OVP’nin uygulanması ve sonuçları ise yakından takip ediliyor.