Milyonlarca çalışanın ve ailelerinin hayatını doğrudan etkileyecek olan 2024 yılı asgari ücret artışı, Türkiye ekonomisinde önemli bir dönüm noktası olma yolunda. Mevcut asgari ücret, aylık brüt 13 bin 414 lira 50 kuruş, net ise 11 bin 402 lira 32 kuruş seviyesinde. Bu rakamların önümüzdeki yıl için nasıl değişeceği merak konusu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nda yapılan Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantıları sonucunda, asgari ücrete yapılacak zam oranları tartışılıyor. Beklentiler, en düşük yüzde 25 ile en yüksek yüzde 55 arasında değişiyor. Bu değişim, işsizlik maaşlarından engelli ve yaşlı aylıklarına, SGK primlerinden stajyer ücretlerine kadar geniş bir yelpazede hissedilecek.
İşsizlik maaşı, mevcut asgari ücretin brüt tutarının yüzde 40'ından az, yüzde 80'inden fazla olamıyor. Şu anda en düşük işsizlik maaşı 5 bin 365 TL, en yüksek ise 10 bin 731 TL olarak belirlenmiş durumda. Yapılacak zamlarla bu rakamların nasıl değişeceği büyük bir soru işareti.
Doğum ve askerlik borçlanması için günlük brüt asgari ücretin yüzde 32'si esas alınıyor. Bu da en düşük 143 TL ve en yüksek 1070 TL arasında bir ödeme anlamına geliyor. Zam oranlarına göre bu rakamların da artması bekleniyor.
Asgari ücretlilerin rapor ücretleri de zamdan etkilenecek. Şu anda ayakta tedavi için günlük 299,49 lira, yatarak tedavide ise 224,69 lira rapor parası alınabiliyor. Zam oranlarına göre bu ücretlerin de yükselmesi muhtemel.
Staj yapan gençlerin durumu da göz önünde bulunduruluyor. Şu anda stajyerler net asgari ücretin yüzde 30'undan az olmamak üzere ücret alıyorlar. Mevcut durumda bu, 3 bin 420 TL maaş anlamına geliyor. Yapılacak zam ile birlikte stajyer maaşlarının da artması bekleniyor.
SGK ve GSS primleri de bu zamdan nasibini alacak. Halihazırda aylık 402 TL olan SGK, GSS primi, asgari ücret artışıyla birlikte yükselecek.
İsteğe bağlı sigortalılıkta da önemli değişiklikler olacak. Şu anda düşük prim tutarı 4 bin 292 TL iken, yüksek prim 32 bin 193 TL seviyesinde. Zam sonrası bu rakamların artması bekleniyor.
Engelli ve yaşlı aylıkları da gündemde. Şu anda en düşük yüzde 40-69 oranında engelliler için aylık 2 bin 328 TL, yüzde 70 ve üzeri oranında engelliler için 3 bin 496 TL aylık ödeme yapılıyor. Yapılacak zam ile bu aylıkların artacağı tahmin ediliyor.
65 yaş aylığı da zamdan etkilenecek. 2023'ün ikinci döneminde 3 bin 489 TL olan 65 yaş aylığı, yeni zam ile birlikte artış gösterecek.
Bu geniş çaplı ekonomik değişiklikler, Türkiye'nin sosyal ve ekonomik yapısında önemli bir dönüm noktası olacak ve milyonlarca insanın hayatını doğrudan etkileyecek. Asgari ücret artışının getireceği bu değişimler, ekonominin farklı kollarında farklı şekillerde hissedilecek ve Türkiye'nin finansal manzarasını yeniden şekillendirecek.