Strazburg'da devam eden Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Bahar Dönemi Genel Kurulu'nda Türkiye Raportörleri Estonyalı Marianne Mikko ve Norveçli Ingebjorg Godskesen tarafından hazırlanan rapor ve rapora ilişkin karar tasarısı ele alındı.
Türkiye'nin yeniden denetim sürecine alınmasının kabul edildiği tasarı, 45'e karşı 113 oyla kabul edildi. Oylamada, 12 üye de çekimser oy verdi.
AB Bakanı ve Başmüzakereci Çelik: AKPM'nin Türkiye kararı tarihi bir hatadır
Türkiye'nin yeniden denetim sürecine alınmasının kabul edildiği tasarı, 45'e karşı 113 oyla kabul edildi. Oylamada, 12 üye de çekimser oy verdi.
AKPM Türk heyetinde bulunan AK Parti, CHP ve MHP milletvekilleri ret oyu verirken, HDPli Ertuğrul Kürkçü ve Filiz Kerestecioğlu Demir kabul oyu kullandı.
Tasarının maddeleri hakkında verilen 62 değişiklik önergesinden 10'u yapılan oylamada kabul edildi.
Raporun tamamının oylanması öncesi Türkiye karşıtı grubun verdiği değişiklik önergelerinin büyük bir bölümü kabul görürken, "Türkiye'de OHAL'in mümkün olan en kısa zamanda kaldırılması" ifadesinin "derhal kaldırılması" şeklinde değiştirilmesine ilişkin önerge reddedildi.
Adı PKK ile anılan vekiller
Karar tasarısındaki maddelerin Türkiye'nin aleyhine değiştirilmesi yönünde önerge veren üyeler arasında terör örgütü PKK ile ilişkisi olduğu bilinen Danimarkalı Nikolaj Villumsen, Alman Andrej Hunko ve İsveçli Lotta Johnsson Fornarve de yer aldı.
Danimarkalı gözlemci terör örgütü için yardım toplamış
AGİT ve AKPM gözlemcileri PKK gösterilerine katılmış
Çok sayıda önergenin savunmasını Danimarkalı üye Villumsen söz alarak üstlendi.
Villumsen ve Hunko, 16 Nisan'da yapılan halk oylamasına, AGİT/AKPM gözlemcisi olarak gönderilmiş ve terör örgütü ile bağlarının ortaya çıkması üzerine büyük tepki almışlardı.
FETÖ/PDY ve PKK önergelerine ret
AKPM Türk delegasyonu üyeleri Markar Eseyan, Şaban Dişli, Suat Önal, Mehmet Kasım Gülpınar, Emine Nur Günay, Serap Yaşar, Burhanettin Uysal ve Salih Fırat tarafından verilen değişiklik önergesinde, tasarıda 15 Temmuz darbe girişiminin arkasında "Gülen hareketinin olduğu" şeklindeki ifadenin "Fetullah Gülen Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY)" olarak değiştirilmesi istendi.
Değişiklik önergesi hakkında yapılan oylamaya 148 üye katılırken, 45 üye değişikliğin kabulü, 84 üye ise reddi yönünde oy verdi. 19 üye ise çekimser kaldı.
Yine Türk delegasyonun tasarıda "Türkiye'nin halkını ve demokratik kurumlarını koruma amacıyla her türlü güvenlik önlemlerini alma ve terörle mücadele etme hakkı ve görevinin olduğu" şeklinde başlayan maddeye getirilmesini istediği değişiklik kabul edilmedi.
Türk tarafının, PKK'nın Türkiye için olduğu kadar Avrupa için de tehdit oluşturduğuna, terör örgütünün son zamanlarda Avrupa içinde para toplama, destekçi bulma ve propaganda faaliyetlerinde artış olduğuna ve bunun önüne geçilmesine dair değişiklik önergesi de reddedildi.
Denetim süreci
Türkiye'nin 1949 yılında kurucu üye olarak dahil olduğu AKPM'de 1990'lı yıllarda oluşturulan "denetim süreci", üye ülkelerde demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) temel değerlerini tesis etmeyi amaçlıyor ve uygulanmasını denetliyor. 1996'da bu sürece dahil edilen Türkiye, yapılan yapısal değişiklikler ve düzenlemeler sonrası 2004'te süreçten çıkarılarak "denetim sonrası izleme sürecine" dahil edilmişti.
Denetim sürecinde, Avrupa Konseyi’nin kurucu ülkelerinden Türkiye’nin yanı sıra Arnavutluk, Azerbaycan, Bosna Hersek, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Rusya, Sırbistan ve Ukrayna yer alıyor. Bulgaristan, Karadağ ve Makedonya ise denetim sonrası diyalog sürecinde bulunuyor.