Tahıl Koridor Anlaşması, Türkiye’nin öncülüğünde Afrika Boynuzu’na gıda yardımı sağlamak amacıyla kurulan bir inisiyatif. Bu anlaşma, Türkiye, Sudan, Etiyopya, Somali, Cibuti ve Kenya arasında imzalandı. Anlaşma kapsamında, Türkiye’den gelen tahıl ürünleri Sudan’ın Port Sudan limanından Afrika Boynuzu’ndaki diğer ülkelere dağıtılıyor. Bu sayede, bölgedeki açlık sorununa çözüm bulunması ve gıda fiyatlarının düşürülmesi hedefleniyor.
Ancak bu anlaşma, sadece Afrika Boynuzu’nu ilgilendiren bir konu değil. Aynı zamanda, uluslararası siyasetin de gündeminde. Zira bu anlaşma, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Rusya Federasyonu arasındaki rekabetin de bir parçası.
ABD’nin Avrupa’ya ihtiyacı var
ABD, Tahıl Koridor Anlaşması’na karşı çıkıyor. Bunun nedeni, bu anlaşmanın Rusya’nın tahıl ihracatına zarar verecek olması. Rusya, dünyanın en büyük tahıl üreticisi ve ihracatçısı. Rusya’nın tahıl ihracatının büyük bir kısmı da Ukrayna üzerinden gerçekleşiyor. Ukrayna ise, ABD ve Rusya arasındaki siyasi gerilimin odağında olan bir ülke.
ABD, Ukrayna’yı NATO ve Avrupa Birliği’ne (AB) üye yapmak istiyor. Böylece, Rusya’nın etki alanını daraltmak ve bölgedeki güvenliğini sağlamak istiyor. Ancak Rusya, bunu kabul etmiyor. Rusya, Ukrayna’nın NATO ve AB’ye üyeliğini engellemek için askeri müdahalede bulundu. Bu müdahale sonucunda, Ukrayna’nın doğusunda bir iç savaş çıktı.
ABD, bu savaşı sonlandırmak için Avrupa ülkelerinin desteğine ihtiyaç duyuyor. ABD, Avrupa ülkelerini NATO müttefiki olarak gördüğü için onlardan Rusya’ya karşı tavır almalarını bekliyor. ABD ayrıca, Avrupa ülkelerinin gıda güvenliğini sağlamak için de Tahıl Koridor Anlaşması’na karşı çıkmasını istiyor.
Tahıl Koridor Anlaşması’nın alternatifi: Tuna Nehri
ABD, Tahıl Koridor Anlaşması’na karşı çıkarken alternatif bir yol buldu: Tuna Nehri. Tuna Nehri, Avrupa’daki en uzun nehirlerden biri. Bu nehir üzerindeki limanlar aracılığıyla tahıl ürünleri taşınabiliyor. ABD, Tuna Nehri’ni kullanarak hem Afrika Boynuzu’na hem de Avrupa’ya tahıl ihracatı yapmayı planlıyor.
ABD’nin bu planı, Rusya’yı zor durumda bırakmayı amaçlıyor. Çünkü Tuna Nehri üzerindeki limanların çoğu NATO üyesi ülkelerin kontrolünde. Bu ülkeler arasında Romanya, Bulgaristan, Sırbistan, Hırvatistan, Macaristan, Slovakya, Avusturya ve Almanya bulunuyor. ABD, bu ülkeleri Tahıl Koridor Anlaşması’na karşı çıkmaya ikna etmeye çalışıyor. Böylece, Rusya’nın tahıl ihracatını engellemeyi ve Ukrayna üzerindeki baskısını azaltmayı hedefliyor.
ABD’nin bu planı, NATO’nun dayanışma ilkesine dayanıyor. NATO’nun kuruluş antlaşmasının 5. maddesine göre, bir NATO üyesine saldırıldığında diğer üyeler de saldırıya uğramış sayılıyor. Bu maddeye göre, ABD, Rusya’nın Tuna Nehri üzerindeki limanlara saldırması halinde diğer NATO üyelerinin de Rusya’ya karşı savaşacağını söylüyor. ABD, bu şekilde Rusya’ya meydan okuyor.
Rusya’nın Tahıl Koridor Anlaşması’na katılması mümkün mü?
Rusya, Tahıl Koridor Anlaşması’na katılmak istiyor. Bunun nedeni, bu anlaşmanın kendisi için hem ekonomik hem de siyasi faydalar sağlayacak olması. Rusya, bu anlaşma sayesinde Afrika Boynuzu’ndaki pazar payını arttırmayı ve Türkiye ile ilişkilerini geliştirmeyi umuyor. Ayrıca, Rusya, bu anlaşma ile ABD’nin Tuna Nehri planını bozmak istiyor.
Rusya’nın Tahıl Koridor Anlaşması’na katılması için Birleşmiş Milletler’in (BM) güvencesine ihtiyacı var. Rusya, BM’den bu anlaşmanın kendisine zarar vermeyeceği ve Ukrayna sorununun çözümüne katkıda bulunacağı konusunda teminat istiyor. Rusya ayrıca, BM’den ABD’nin Tuna Nehri planına karşı çıkmasını da talep ediyor.
BM, daha önce de Rusya’ya bu konuda güvence vermişti. Ancak bu güvenceyi yerine getiremedi. BM, ABD’nin Tuna Nehri planına karşı çıkamadığı gibi Ukrayna sorununu da çözemedi. Bu yüzden, Rusya’nın BM’nin güvencesine güvenmesi zor.
Rusya’nın Tahıl Koridor Anlaşması’na katılması için ABD ile anlaşması gerekiyor. Ancak ABD, bunu istemiyor. ABD, Rusya’nın bu anlaşmaya katılmasını engellemek için her yolu deniyor. ABD, savaşı sürdürmek ve Putin’i zora sokmak istiyor.
Sonuç
Tahıl Koridor Anlaşması, sadece bir gıda yardımı projesi değil. Aynı zamanda, uluslararası siyasetin de bir parçası. Bu anlaşma, ABD ve Rusya arasındaki rekabetin de bir yansıması. Bu rekabetin sonucu ise henüz belli değil.