Yunanistan, İsrail ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) arasında imzalanan "Doğu Akdeniz Doğal Gaz Boru Hattı" (Eastmed) projesinin inşasına yönelik anlaşma, Yunanistan’ın başkenti Atina’daki Zappion Sarayı’nda, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu ve GKRY lideri Nikos Anastasiadis’in katıldığı tören ile Yunanistan Çevre ve Enerji Bakanı Kostis Hacidakis, İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz ve GKRY Enerji Bakanı Yorgos Lakkotripis tarafından imzalandı.
İsrail doğal gazının deniz altından yapılacak boru hattı ile Kıbrıs ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya gönderilmesini öngören Eastmed projesi, tarafların boru hattının güvenliği konusunda iş birliği yapması, gelecekte buna başka ülkelerin de katılabilmesi, projenin gerçekleştirilmesinde yer almayan ülkelerin doğal gazdan yararlanması ve İtalya ile birlikte 4 ülkede projenin gerçekleştirilmesini kolaylaştırmak amacıyla özel prosedür ve vergilendirme sistemi oluşturulmasına ilişkin maddeler içeriyor.
Miçotakis, törende yaptığı konuşmada, Eastmed projesinin, Yunanistan, İsrail ve GKRY'nin bölgede birlikte hareket etme konusundaki kararlılığının bir ifadesi olduğunu savundu.
Yunanistan, İsrail ve GKRY arasındaki iş birliğinin "hiçbir ülkeye karşı olmadığını" öne süren Miçotakis, söz konusu anlaşmanın bölgede barış ve istikrara katkı sağlayacağını iddia etti.
Netanyahu ise Eastmed projesinin başta İtalya ve Mısır olmak üzere her ülkeye açık olduğunu ileri sürdü.
ÜÇLÜ GÖRÜŞME
Eastmed projesinin imza töreni için Atina’da bir araya gelen Yunanistan, İsrail ve GKRY liderleri imza töreni öncesinde üçlü bir görüşme de gerçekleştirdi.
Görüşmede, taraflar arasında savunma, yatırım ve turizm alanlarında iş birliği imkanlarının masaya yatırıldığı aktarıldı.
EASTMED PROJESİ
Eastmed projesinin açıklanan son haline göre, İsrail'deki Levant Havzası açıklarındaki doğal gaz rezervlerinden başlayacak, bin 335 kilometrelik bölümü deniz altında olmak üzere, toplam bin 872 kilometre uzunluğunda olacak boru hattı, Akdeniz boyunca ilerleyecek, Kıbrıs, Girit Adası ve Yunanistan anakarası üzerinden İtalya'ya kadar uzanacak.
Maliyeti başlangıçta 5,2 milyar avro hesaplanan ve yıllık kapasitesi 10 milyar metreküp olarak planlanan Eastmed boru hattının Avrupa Birliği’nin doğal gaz ihtiyacının yüzde 10’unu karşılaması bekleniyor.
Avrupa Birliği (AB),Ortak İlgi Projeleri kapsamına alınan Eastmed projesinin teknik çalışma maliyetine katkıda bulunuyor.
Yunanistan, İsrail ve GKRY geçen aylarda boru hattının oluşturulması için üçlü bir mekanizma kurulması konusunda anlaşmaya varmış, anlaşma ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeu’nun katıldığı bir toplantıda karara bağlanmıştı.