ABD Başkanı Donald Trump’ın Ağustos ayında yürürlüğe koyacağı İran yaptırımları, Brüksel'deki AB Dışişleri Bakanları toplantısında ele alındı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, toplantıda birçok "somut fikir" öne sürüldüğünü söyledi. Bu fikirlerin Avrupa Komisyonu'nun önerdiği adımları tamamlayıcı nitelikte olduğunu kaydeden Mogherini ABD yaptırımlarına karşı paketin "önümüzdeki haftalarda" tamamlanacağını belirtti.
Avrupa Komisyonu, üye devletlere ABD'nin mali yaptırımlarını aşmak ve İran ile petrol, doğal gaz ticaretini sürdürebilmek için "İran merkez bankasına tek seferlik havaleleri değerlendirmelerini" önermişti. Komisyon, petrol ticaretinde ödemelerin ulusal merkez bankaları üzerinden yapılıp yapılamayacağını inceleme çağrısı yapmıştı.
Komisyon Mayıs ortasında ayrıca Avrupalı şirketleri yaptırımlardan korumak için Engelleme Mevzuatı’nı devreye soktu. İran ile ticaret önündeki engellerin ayrıca Avrupa Yatırım Bankası aracılığıyla aşılması hedefleniyor.
Merkel: DTÖ’de karşı tedbirleri etkin hale getirebiliriz
AB ile ABD arasında yaşanan ticari gerginlikte bir diğer önemli konu başlığı olan ABD'nin çelik ve alüminyuma ek gümrük vergileri uygulama kararında da süre daralıyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel, ABD’nin Avrupa Birliği ile içine girdiği ticaret anlaşmazlığında tutum değişikliğine gitmesini beklediğini söyledi.
Merkel, Washington'un AB ülkelerini çelik ve alüminyuma uygulanan yeni gümrük vergilerinden kalıcı olarak muaf tutmaması halinde AB'nin Dünya Ticaret Örgütü'nde (DTÖ) karşı tedbirleri etkin hale getireceğini kaydetti. Merkel "Önceden olduğu gibi bunları yeniden uygulamaya sokmak zorunda kalmamayı ümit ediyoruz" dedi.
Merkel Almanya’nın merkezinde DTÖ'nün olduğu, açık, uluslararası bir ticaret sisteminden yana olduğunu söyledi. Bazı ülkelerin uluslararası sistemi sorguladığını vurgulayan Merkel o yüzden bunun için mücadele edilmesi gerektiğini belirtti. ABD’nin iklim, ticaret ve İran konularında aldığı tek taraflı kararlar Almanya ve AB ülkelerinde huzursuzluk yaratmıştı.
Korumacı tedbirlere gösterilen eğilimi eleştiren Merkel uluslararası kurallara uymanın ülkelerin çıkarına olduğunu kaydetti. Merkel "Tek tek bazı ülkelerin, ne kadar büyük ya da güçlü olurlarsa olsun, tek başına karşı oldukları küresel zorluklar hiçbir biçimde artmadı" diye konuştu. Gerçek çözümler üretebilmek için dirsek teması içinde olunması gerektiğini belirten Merkel, "Hepimizi ilgilendiren küreselleşmenin şekillendirilmesini çok taraflı bir yaklaşım içerisinde, ortak yararı değil sadece kendi çıkarlarını düşünen aktörlere bırakmamak en iyisidir" dedi.
Gümrük vergilerinde son tarih 1 Haziran
Trump Mart ayında ABD'ye ithal edilen çelik ürünlerine yüzde 25, alüminyum ürünlerine de yüzde 10 ek gümrük vergisi uygulama kararı almıştı. AB üyeleri dahil bazı ülkeleri ek gümrük vergisinden 1 Haziran tarihine kadar muaf tutan Trump, Brüksel'e konuyu bu tarihe kadar müzakere etmeyi önermişti. ABD’den kalıcı muafiyet isteyen Avrupa Komisyonu ise "tehdit altında müzakere edilmeyeceğini" açıklamıştı.
Avrupa Komisyonu'nun ticaretten sorumlu üyesi Cecilia Malmström, ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross ile Çarşamba günü Paris'te Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) toplantısında bir araya gelecek. Almanya Ekonomi Bakanı Peter Altmaier müzakerelerden umutlu olduğunu söyledi. "Tayin edici bir haftanın başındayız" diyen Altmaier "her iki tarafın da çıkarına olan" bir anlaşma için çabaların sürdüğünü söyledi.
AFP-DW