Başkent Ulaşım ve Doğalgaz Hiz. Proj.Taah. Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (BUDH), Sayıştay'ın 2022 yılı denetim raporu kapsamında, kamu yönetimi ve mali disiplin açısından dikkat çekici bir dizi usulsüzlük ve hukuksuzlukla gündeme geldi. Özellikle, doğrudan temin yöntemiyle yapılan bazı alımlarda, hizmetin ve imzalanan sözleşmelerin uyumsuzluğu gibi kritik bulgular dikkat çekiyor. Bu durum, şeffaflık ve güvenilirlik gibi temel ilkelere aykırı olarak, hizmet alım süreçlerinde önemli sorunlara yol açıyor.
Sayıştay'ın raporuna göre, örneğin, 29 Mart 2022'de imzalanan bir yazıcı kiralama temin işi hizmet alımı sözleşmesinde, fiilen alınan hizmet ile sözleşmenin 5. maddesinde belirtilen iş tanımı arasında çarpıcı bir farklılık bulunuyor. Sözleşmede iş tanımı, AŞTİ'de bulunan otobüs hareket planlama, kayıt ve otomasyon sistemlerinin periyodik bakım ve kontrolleri olarak belirtilmişken, gerçekte yürütülen işlem yazıcı kiralanması olmuştur. Bu uyumsuzluk, kamu ihale yasasının temel ilkeleriyle çelişmekte ve potansiyel hukuki ihtilaflarda şirketin ispat yükünü artırmaktadır.
Raporda belirtilen diğer usulsüzlükler arasında, şirket sermayesinin tamamının karşılıksız kalması, avukatlık ve mali müşavirlik hizmet alımlarının kamu ihale kanunu kapsamı dışında yapılması, SGK prim borçlarının faiz tahakkuk kayıtlarının yapılmaması, kredi kartıyla yapılan tahsilatların kamu haznedarlığı yönetmeliğine aykırı olarak geç aktarılması ve alınan diğer avanslar hesabının kullanılması gibi maddeler yer almaktadır.
Kamu idaresi ise, bu bulgulara yönelik olarak, yaşananların sehven meydana geldiğini, sözleşme imzalanması aşamasında kontrol ve denetim mekanizmalarının gözden geçirildiğini ve bu tür farklılık ve aksaklıkların önüne geçmek için ilgili kanun ve mevzuatlara uygun matbu sözleşme tasarılarının her alım için yeniden düzenlendiğini belirtti. Ayrıca, kontrol mekanizmalarının güçlendirildiği ve gerekli tedbirlerin alındığı ifade edildi.
Sayıştay raporu, hizmet alımlarında sözleşmelerin imzalanması sürecinde gerekli kontrollerin ve denetimlerin yapılmasının önemini bir kez daha gündeme getiriyor. Kamu kaynaklarının etkin, ekonomik ve verimli kullanımı için şeffaflık, hesap verebilirlik ve hukuka uygunluk gibi ilkelerin her daim ön planda tutulması gerektiğini vurguluyor.
Bu bulgular, kamu yönetimi ve finansmanında ciddi düzeltmeler yapılmasının gerekliliğini ortaya koyarken, ilgili kurumlar ve kamuoyu için dikkatle izlenmesi gereken bir durum olarak karşımıza çıkıyor. BUDH örneği, kamu ihale süreçlerinde yaşanan aksaklıkların ve usulsüzlüklerin, yalnızca mali kayıplara yol açmakla kalmayıp, kamu güvenini de sarsabileceğinin açık bir göstergesi olarak kayıtlara geçmiştir.