İki büyük deprem ile arka arkaya sarsılan Kahramanmaraş’ın etkilediği 10 ilde bilindiği üzere daha etkin bir arama kurtarma süreci yönetilebilmesi adına depremin ikinci gününde olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmesine karar verilmişti. Depremden 10’uncu güne girmek üzere olan Türkiye’de ilan edilen OHAL’in kararları artmaya başladı. İlk olarak bölgede haciz ve icra işlemleri durdurulmuştu.
Nafaka dışındaki tüm icra ve haciz işlemlerinin durdurulmasının ardından çıkarılan OHAL’in ikinci kararnamesi ile prefabrik yapı ve konteynerlerin bölgeye gönderilecek olması halinde Katma Değer Vergisi’nin (KDV) yüzde 18’den yüzde 1’e kadar düşürülmesine karar verilmişti. Bu kez Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Malatya, Osmaniye ve Kilis’i kapsayan OHAL kararnamesinde bölgedeki esnafın borçları ele alındı. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanarak kamuoyu ile paylaşıldı.
ESNAFLARIN BORÇLARI 6 AY ERTELENDİ
Depremden etkilenen 10 ilde işletmesi olan, işleri zarar gören ya da faal şekilde esnaflığı devam ettiremeyen esnaf ve sanatkarların borçlarının ertelenmesine karar verildi. Bu kapsamda, Halkbank tarafından Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği’ne (TESKOMB) bağlı bölge birliklerine ortak olan Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Ve Kefalet Kooperatifleri (ESKKK) kefaletiyle veya doğrudan düşük faizli kredi kullandırılmasına ilişkin kredilerin kapsam içerisinde yer alacağı öğrenildi.
Kredi borçlarının ertelenmesine ilişkin usul ve esasların da belirlendiği kararname kapsamında esnaf ve sanatkarların karar kapsamındaki borçlarından; vadesi, taksit vadesi veya hesap devresi henüz gelmemiş olmakla birlikte 6 Şubat’tan itibaren 6 ay içinde dolacak olan veya 6 Şubat itibarıyla vadesinden itibaren 90 günlük bekleme süresi içerisinde olan kredi borçlarının 6 ay süreyle ertelenmesi kararlaştırıldı. Başvuru şartı aranmadan ertelenecek olan borçtan tahakkuk edecek olan faiz tutarını Hazine ve Maliye Bakanlığı karşılayacak.
YENİ KREDİ ÇEKME ÖNÜNDEKİ ENGEL KALDIRILDI
Aynı kararla birlikte, kredi itfa tablosu doğrultusunda kalan tüm taksitlerin de 6 ay öteleneceği bildirildi. Karar kapsamında borçları ertelenmiş olan esnaf ve sanatkarlara sadece talep etmeleri halinde düşük faizli kredi kullandırılması mümkün hale getirildi. Banka tarafından erteleme süresinde düşük faizli kredi açılabileceğinin yer aldığı kararname kapsamında, ertelemeye tabi borcu bulunanlara kredi açılmasını engelleyen hükümler geçici olarak askıya alındı.
Bu kararın yayımı tarihinden itibaren ertelenen krediler için erteleme süresi sonuna kadar takip işlemi başlatılmayacağı bilgisinin de yer aldığı kararname, 6 Şubat 2023 tarihinden itibaren geçerli olarak yürürlüğe girdi. Bankanın bu karar kapsamında ertelenen kredilerden dolayı doğacak gelir kayıpları, cari kredi faiz oranınca hesaplanacakken; bu kaybın ne kadar olacağına ilişkin rakamın Hazine ve Maliye Bakanlığı’na iletilmesi zorunlu tutuldu.