Yaşanan yıkıcı depremin ardından binlerce binanın adeta tuzla buz olmasının sebeplerinden birinin de deniz kumunun inşaat malzemesi olarak kullanılmasından kaynaklanıyor. Peki Deniz kumu ile inşa edilen binalar neden yıkılır? İşte cevabı...
İnşaat mühendisi İrfan Kadiroğlu,Deniz kumunun inşaat demirlerine zararı olduğunu belirterek, "Eğer bu kum betonarmede kullanılırsa, klorür aslında betondan çok donatıyı yani 'arme' dediğimiz çelik tarafı etkiler. Donatı korozyonuna sebep olur.
Tuzsuz bir kum kullanıldığında demirin paslanması mümkün değildir, betonun PH değeri buna uygundur. Ancak betonun bünyesinde kumdan gelen bir klorür söz konusuysa bu klorür çözünerek demirdeki iyonlarla reaksiyona girer ve paslanmayı hızlandırır. Deniz kumunun etkisi betonarmeyedir. Yıllar boyunca bu paslanma devam eder. Çelik malzeme bina ilk inşa edildiğinde kalınken, giderek incelir" şeklinde konuştu.
'KUM DENİZDEKİ TUZU EMER
Türkiye’deki binaların çok büyük bir kısmının betonarme olduğunu söyleyen Kadiroğlu, "Betonarme, taşıyıcı sistemin çelik ve betonla oluşturulduğu bir sistemdir. 'Arme' çekme dayanımına karşı çelik tarafı, beton ise basınç dayanımına karşı istenen özellikleri sağlayan bileşenidir. Bir betonun dayanımı için onu oluşturan üç fazın dayanımıyla ilgilidir. Bunlardan agrega fazı bir iskelet sistemdir ve hacmen de en çok yeri kaplayan bileşendir. Agregayı ince agrega ve iri agrega oluşturur. İşte bu noktada, ince agrega dediğimiz aslında kumdur. İnşaatta silis esaslı kumlar da kullanılabilir, ki bunlar daha çok dere yataklarından üretilir.
Bir de şu an daha çok kullanılan kalker kökenli kumlar vardır. Deniz kumu silis esaslı bir kumdur. Denizden elde edilir. Deniz kumunun en büyük özelliği, deniz suyunda çok fazla miktarda bulunan klorür etkisidir. Deniz kumu kimyasal özelliklere sahiptir. Bir deniz suyunda yüzde 3,5 civarında tuz vardır. Bu tuz, denizden çok kumda bulunur çünkü ıslanma kuruma etkisiyle kum tanelerine yapışır" diye konuştu.
'KİMYASAL ETKİSİ KALKARSA ZARARI YOKTUR'
Deniz kumunun işlenerek kullanılabileceğine vurgu yapan Kadiroğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Deniz kumu eğer kimyasallarından arındırılarak temizlenirse, deniz kabuğu gibi yabancı malzemelerden arındırılırsa mekanik olarak çok iyi bir kum olabilir. Doğrudan kullanılan deniz kumu donatıya çok zarar verir ama bu kum işlenirse, temizlenirse içeriğindeki kimyasal etkiler ortadan kalkarsa kullanımının bir zararı yoktur. Sıvada kullanımına bakıldığında ise, mimari bir çirkinlik oluşturur, zayıf olur, belki biraz daha çimento kullanmak gerekir ama binada yıkılmaya neden olacak bir unsur değildir."