Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), daha sağlıklı davranışları teşvik etmek için vergilerin kullanılmasını tavsiye etti. DSÖ'nün yeni bulgularına göre, çoğu ülke bu fırsatı kullanmıyor.
Küresel olarak her yıl 2,6 milyon kişi alkolden ve 8 milyondan fazla insan da sağlıksız beslenmeden dolayı hayatını kaybediyor. DSÖ, alkole ve alkolsüz içeceklere vergi uygulanmasının bu ölümleri azaltabileceğini söylüyor.
Alkol ve şekerli içeceklere vergiler neden etkili?
Alkol ve şekerli içecekler genellikle sağlıksızdır ve obezite, diyabet, kalp hastalığı ve kanser gibi kronik hastalık riskini artırır. Vergiler, bu ürünlerin fiyatını artırarak tüketimini azaltmaya yardımcı olabilir.
DSÖ, tüm şekerli tatlandırılmış ve alkollü içecekler için tüketim vergisinin uygulanmasını tavsiye ediyor. Vergi oranı, ürünün sağlık riskine ve tüketim düzeyine göre belirlenmelidir.
Vergiler ne gibi faydalar sağlar?
Vergiler, daha sağlıklı bir nüfusa katkıda bulunabilir. Daha az hastalık ve zayıflama ile birlikte, hükümetlere gelir sağlayarak kamu hizmetlerinin sağlanmasına yardımcı olabilirler. Alkol söz konusu olduğunda, vergiler şiddetin ve trafik kazalarının önlenmesine de yardımcı olabilir.
Hangi ülkeler vergi uyguluyor?
Dünya genelinde 108 ülke alkol ve şekerli içeceklere vergi uyguluyor. Ancak, bu vergiler genellikle düşüktür. Dünya genelinde ortalama tüketim vergisi, içeceklerin fiyatının yalnızca yüzde 6,6'sını oluşturuyor.
Türkiye'de durum ne?
Türkiye, alkollü içeceklere tüketim vergisi uyguluyor. Ancak, bu vergi oranı düşüktür. Örneğin, bir litre biranın vergi oranı yüzde 12,5'tir.
DSÖ'nün çağrısı ne anlama geliyor?
DSÖ'nün çağrısı, hükümetlerin sağlıklı beslenme ve alkol tüketimini azaltmak için vergileri etkin bir şekilde kullanmasını gerektiriyor. Vergi oranlarının, ürünün sağlık riskine ve tüketim düzeyine göre belirlenmesi önemlidir.