Emekli maaşları, her yıl Ocak ve Temmuz aylarında enflasyon oranına göre artırılıyor. Ancak bu artışların yeterli olmadığı, emeklilerin satın alma gücünün düştüğü ve geçim sıkıntısı çektiği sık sık dile getiriliyor. Peki emekli maaşları nasıl belirleniyor? Enflasyon farkı ne kadar olacak? Emeklilerin talepleri neler? Bu soruların cevaplarını haberimizde bulabilirsiniz.
Emekli Maaşları Nasıl Belirleniyor?
Emekli maaşları, emeklilik tarihine, prim gün sayısına, prime esas kazanca ve çalışılan sektöre göre değişiklik gösteriyor. Emeklilik tarihinden sonra ise emekli maaşları, her yıl Ocak ve Temmuz aylarında enflasyon oranına göre artırılıyor. Bu artışlar, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerine göre yapılıyor.
Ancak emekliler, TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranlarının gerçeği yansıtmadığını, emekli maaşlarının alım gücünün düştüğünü ve geçim sıkıntısı çektiklerini belirtiyorlar. Emekliler, enflasyon farkının gerçekçi bir şekilde hesaplanmasını ve emekli maaşlarının asgari ücret seviyesine çıkarılmasını talep ediyorlar.
Enflasyon Farkı Ne Kadar Olacak?
Enflasyon farkı, emekli maaşlarının Ocak ve Temmuz aylarında yapılan artışların, o yılın ilk altı ayında gerçekleşen enflasyon oranından düşük olması durumunda verilen ek zam olarak tanımlanıyor. Örneğin, 2023 yılı Ocak ayında emekli maaşlarına %10 zam yapıldığını varsayalım. Eğer 2023 yılının ilk altı ayında gerçekleşen enflasyon oranı %15 ise, emeklilere Temmuz ayında %5 oranında enflasyon farkı verilmesi gerekiyor.
Ancak burada önemli bir sorun ortaya çıkıyor. TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranları ile gerçekte yaşanan enflasyon oranları arasında büyük bir fark var. Örneğin, 2023 yılı Mart ayında TÜİK’in açıkladığı TÜFE oranı %9,05 iken, Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) açıkladığı gıda enflasyonu oranı %16,36 oldu. Bu durumda, emeklilerin satın alma gücü ciddi şekilde azalıyor.
Bu nedenle, emeklilerin talebi, enflasyon farkının gerçeği yansıtan bir endeks üzerinden hesaplanması ve emekli maaşlarının asgari ücret seviyesine çıkarılması. Emekliler, ayrıca, 2023 yılında verilen 8000 TL’lik seyyanen zammın kalıcı hale getirilmesini ve emekli maaşlarının kök maaş üzerinden artırılmasını istiyorlar.
Emeklilerin Satın Alma Gücü Nasıl Etkileniyor?
Emeklilerin satın alma gücü, enflasyon oranlarına, emekli maaşlarına ve geçim giderlerine bağlı olarak değişiyor. Ancak genel olarak, emeklilerin satın alma gücünün son yıllarda düştüğü görülüyor. Örneğin, 2023 yılı Mart ayında açlık sınırı 12.198 TL olarak açıklandı. Bu rakam, emekli maaşlarının büyük bir kısmının altında kalıyor. Ayrıca, gıda, yakıt, elektrik, su, doğalgaz, ulaşım, eğitim, sağlık ve konut gibi temel ihtiyaçların fiyatları da sürekli artıyor.
Bu durumda, emeklilerin geçim sıkıntısı çekmesi kaçınılmaz oluyor. Emekliler, birikim yapamadıkları gibi borçlanmak zorunda kalıyorlar. Emeklilerin yaşam kalitesi düşüyor ve sosyal hayattan uzaklaşıyorlar. Emeklilerin taleplerinin karşılanması için, devletin emekli maaşlarını gerçek enflasyona göre artırması ve emeklilere ek destek sağlaması gerekiyor.