Emekli maaşlarına seyyanen zam çağrısı yapan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin önerisi kabul görürse, emeklilerin maaşları ne kadar artacak? Haberimizde, plan ve bütçe komisyonundan geçen %25’lik zamla birlikte, Bahçeli’nin teklifinin hayata geçmesi durumunda emekli maaşlarının nasıl değişeceğini hesapladık.
Haber Global muhabiri Sevda Bozboğa, konuyla ilgili olarak ekonomist Muhammed Bayram ile bir röportaj gerçekleştirdi. Bayram, emekli maaşlarının mevcut durumunu ve Bahçeli’nin teklifinin etkisini rakamlarla anlattı.
Bayram, şu anda en düşük memur maaşının net 22.000 TL olduğunu, belirtti. Ancak bu artışın, enflasyon karşısında eridiğini ve emeklilerin alım gücünü arttırmadığını söyledi.
Bayram, “Bu dönemde asgari ücrete yapılan zam %34 seviyesinde, kamuda yapılan zam %45’lik bir zam oldu. En düşük memur maaşı ile asgari ücret arasında %86’lık bir fark var. Bu adaletsizliği gidermek için Sayın Devlet Bahçeli’nin önerisi çok önemli” dedi.
Bayram, Bahçeli’nin önerisinin hayata geçmesi durumunda, en düşük memur emeklisi maaşının 9.288 TL’den 15 bin 978 TL’ye çıkacağını hesapladı. Bayram, aynı şekilde SSK, Bağ-Kur ve tarım emeklilerinin de maaşlarında büyük bir iyileştirme olacağını ifade etti.
Bayram, “SSK 2000 öncesi emeklisi şu anda 6.327 TL alıyor. %25 zamla 7.908 TL olacak. Ama Bahçeli’nin teklifiyle 14.404 TL olacak. Bağ-Kur tarım emeklisi ise 4.550 TL alıyor. %25 zamla 5.687 TL olacak. Ama Bahçeli’nin teklifiyle 12.627 TL olacak” diye konuştu.
Bayram, Bahçeli’nin teklifinin sosyal devlet ilkesine uygun olduğunu ve emeklilerin refahını arttıracağını vurguladı. Bayram, “Bu teklifin kabul edilmesi için hükümetin bütçe dengelerini göz önünde bulundurması gerekiyor. Ama bu teklif hem siyasi hem de ekonomik açıdan çok anlamlı” dedi.
Emekli maaşlarının hesaplanmasında, kök maaş adı verilen bir tutar kullanılıyor. Bu tutar, emekli olan kişinin çalıştığı kurum, meslek, prim gün sayısı ve sigorta başlangıç tarihi gibi faktörlere göre belirleniyor. Ancak kök maaş, emekli maaşının tamamını oluşturmuyor. Emekli maaşı, kök maaşın üzerine eklenen intibak, aile yardımı, ek ödeme ve seyyanen zam gibi unsurlardan oluşuyor. Bu nedenle, emekli maaşları arasında büyük farklılıklar olabiliyor.
Devlet Bahçeli’nin önerisi ise, kök maaşa 8.077 TL seyyanen zam yapılması yönünde. Bu öneri, emekli maaşlarının hesaplanma şeklini değiştirecek bir önerge niteliğinde. Zira bu öneri kabul edilirse, emekli maaşı sadece kök maaş ve seyyanen zamdan oluşacak. Diğer unsurlar ortadan kalkacak. Bu da, emekli maaşlarında büyük bir artış ve eşitlik sağlayacak.
Ancak bu önerinin bütçeye etkisi de göz ardı edilemez. Şu anda 15 milyon emekliye 8.077 TL seyyanen zam yapılması durumunda, aylık 120 milyar TL, yıllık ise 1.4 trilyon TL gibi devasa bir maliyet ortaya çıkacak. Bu rakam, plan ve bütçe komisyonundan geçen 1.1 trilyon TL’lik ek bütçenin çok üzerinde.
Bu nedenle, hükümetin bu öneriyi değerlendirirken hem emeklilerin refahını hem de bütçe dengelerini gözetmesi gerekiyor. AK Parti Grup Başkanvekili Cahit Özkan, konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, emeklilere 13. maaş verilmesinin gündemde olduğunu söyledi. Özkan, “Bu da Sayın Devlet Bahçeli’nin teklif ettiği seyyanen zama tekabül eder” dedi.