Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı tarafından 30 Ağustos 2023 tarihinde resmi gazetede yayınlanan bir kararla, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) menşeili tarım ve sanayi ürünlerine vergi muafiyeti getirildi. Bu karar, Türkiye’nin yerli üreticilerini ve ekonomisini nasıl etkileyecek? Bu kararın arkasında yatan gerçek sebep nedir? Bu makalede bu soruların cevaplarını arayacağız.
Kararın Detayları
Cumhurbaşkanlığı kararıyla BAE menşeili ürünlerin Türkiye’ye ithalatında gümrük vergisi sıfıra düşürüldü. Bu ürünler arasında yumurta, sebze, pişmiş ya da dondurulmuş hurma, malt, tohum, bitkisel yağ, makarna, çikolata, bisküvi, reçel, dondurma gibi tarım ve gıda ürünleri ile demir-çelik, alüminyum, bakır, plastik, kauçuk, kağıt, tekstil, giyim, ayakkabı gibi sanayi ürünleri yer alıyor.
Bu kararla birlikte BAE menşeili ürünler Türkiye pazarına daha kolay girebilecek ve rekabet avantajı sağlayabilecek. Bu durum ise Türkiye’nin yerli üreticilerini zor durumda bırakabilir. Zira Türkiye’de bu ürünlerin üretimi için yüksek maliyetler ve vergiler söz konusu. Örneğin Türkiye’de yumurta üreticileri yem fiyatlarındaki artıştan şikayet ederken, BAE’den gelen yumurtalar gümrük vergisi ödemeyecek.
Kararın Nedenleri
Peki Cumhurbaşkanlığı neden böyle bir karar aldı? Bu kararın arkasında yatan gerçek sebep nedir? Bazı iddialara göre bu kararın BAE ile yapılan bir anlaşmanın bir parçası olduğu ileri sürülüyor. Buna göre Türkiye ekonomisini döndürmek ve Merkez Bankası’nın rezervlerini güçlendirmek için BAE’den döviz akışı sağlamaya çalışıyor. Ancak BAE bu konuda isteksiz davranıyor ve Türkiye’ye bazı şartlar öne sürüyor. Bunlardan biri de BAE menşeili ürünlere vergi muafiyeti getirmek.
Bu iddia doğruysa bu kararın Türkiye’nin egemenliğine ve milli çıkarlarına aykırı olduğu söylenebilir. Zira bu kararla Türkiye kendi üreticilerini ve tüketicilerini korumak yerine BAE’nin çıkarlarını gözetiyor. Bu kararın aynı zamanda Türkiye’nin BAE’ye bağımlılığını artıracağı da bir gerçek. BAE’nin Türkiye’ye döviz akışını kesmesi veya başka şartlar koyması durumunda Türkiye ne yapacak?
Kararın Sonuçları
Bu kararın Türkiye’nin yerli üreticilerine ve ekonomisine olumsuz etkileri olacağı kesin. Ancak bu kararın siyasi ve diplomatik sonuçları da göz ardı edilemez. BAE, Türkiye’nin bölgedeki rakiplerinden biri olarak biliniyor. BAE, Türkiye’nin Libya, Suriye, Katar, Filistin gibi konulardaki politikalarına karşı çıkıyor ve Türkiye’yi izole etmeye çalışıyor. BAE aynı zamanda FETÖ, PKK gibi terör örgütlerine de destek veriyor.
Bu kararla Türkiye, BAE ile ilişkilerini düzeltmeye çalışıyor olabilir. Ancak bu ilişkilerin nasıl bir temele dayandığı ve ne kadar sürdürülebilir olduğu tartışmalı. Türkiye, BAE ile ekonomik ilişkilerini geliştirirken, stratejik ortakları olan Rusya, İran, Çin gibi ülkeleri de ihmal etmemeli. Ayrıca Türkiye, BAE ile ilişkilerini geliştirirken, kendi milli çıkarlarını ve değerlerini de korumalı.
Sonuç
Cumhurbaşkanlığı kararıyla BAE menşeili tarım ve sanayi ürünlerine vergi muafiyeti getirildi. Bu kararın Türkiye’nin yerli üreticilerine ve ekonomisine zarar vereceği açık. Bu kararın arkasında yatan gerçek sebep ise BAE’den döviz akışı sağlamak olarak iddia ediliyor. Bu kararla Türkiye, BAE ile ilişkilerini düzeltmeye çalışsa da, bu ilişkilerin sağlıklı ve sürdürülebilir olmadığı görülüyor. Türkiye, BAE ile ilişkilerini geliştirirken, kendi egemenliğini, milli çıkarlarını ve değerlerini de göz önünde bulundurmalı.