Fransa'da 13 Kasım 2015'teki terör saldırılarından sonra ilan edilen olağanüstü hal (OHAL) uygulaması kalktı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 130 kişinin ölümüne neden olan saldırıların ardından başlatılan OHAL uygulamasına son verdi.
OHAL'in yerine getirilen terörle mücadele kanunu ise OHAL'i neredeyse kalıcı hale getiren düzenlemeler içeriyor.
Terörle mücadele kanunu 18 Ekim'de Ulusal Meclis tarafından kabul edilmiş ve önceki gün de canlı yayında Macron tarafından imzalanmıştı.
Macron, bu kanunun 1 Kasım itibarıyla ülkenin OHAL'den çıkmasını sağlayacağını ifade etmişti.
719 gün süren OHAL kapsamındaki kısıtlamalar
OHAL ilanının ilk günlerinden itibaren baskınlar, gözaltılar, soruşturmalar ve yargı süreçleri hızlı bir şekilde devreye sokuldu.
Fransa İçişleri Bakanı Gerard Collomb, yaptığı açıklamada, 719 gün süren OHAL dönemi boyunca getirilen kısıtlamalar hakkında bilgi verdi.
Buna göre, ilanından bugüne kadar 32 terör saldırısı girişimi önlendi, 4 bin 457 adrese polis baskını gerçekleştirildi, 625 silah ele geçirildi, 998 soruşturma açıldı, 752 kişi hakkında ev hapsi kararı verildi.
Bunun yanında, ülke genelinde 19 cami kapatıldı, bunlardan 11'i OHAL dönemi boyunca kapalı tutuldu ve hiç açılmadı. Ancak OHAL çerçevesinde herhangi kilise ve sinagog kapatılmadı.
Ayrıca ülkedeki çok sayıda dernek ve dini kuruluşa yönelik soruşturma açıldı.
OHAL'in ilanından beri ülkede bu uygulamanın protesto edildiği pek çok gösteri düzenlendi.
Ayrıca OHAL çerçevesinde görev yapan polisler ve aileleri de zaman zaman yoğun çalışma koşullarını protesto etmek amacıyla gösteriler gerçekleştirdi.
Yeni terörle mücadele kanunu
OHAL'in getirdiği yetki ve kısıtlamalar, yeni terörle mücadele kanununa dahil edildi.
Yeni düzenlemeye göre, adli makamların birçok yetkisi valiliklere devredildi. OHAL uygulamaları arasında yer alan, adres baskınları, aramalar, güvenlik bölgesi ilan etme ve ev hapsi gibi çok sayıda güvenlik önlemi yeni yasada valiliklerin yetkisine verildi.
Valilikler aynı zamanda camilerin de içerisinde olduğu ibadethaneleri kapatma yetkisine sahip olacak. Terörü destekleyecek veya propagandasını yapacak herhangi bir "yazı", "konuşma", "fikir ve teori", ibadethaneleri kapatmak için sebep sayılacak.
Kanuna göre, çocuklarını terör saldırısı gerçekleştirmeye veya yurt dışına bu amaç için gitmeye teşvik eden ebeveyn de cezalandırılabilecek.
Yine valilikler özel izin alarak terörü önlemek amacıyla adrese baskın yapabilecek, baskın sırasında evrak ve belgelere el koyabilecek. Valilikler, baskın yapılan yerin sahibini 4 saat tutabilecek.
Uzmanlar, terörle mücadele yasa tasarısının yetersiz ve etkisiz olduğu görüşünü savunuyor.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyi raportörleri, terörle mücadele yasa tasarısının, Fransız vatandaşları ve özellikle de Müslümanlar açısından "haksız" ve "ayrımcı" uygulamalara neden olabileceği uyarısında bulunmuştu.
Fransa tarihinin en uzun OHAL'i
Paris'te Kasım 2015'teki terör saldırılarının ardından ülkede OHAL ilan edilmişti. Fransa Ulusal Meclisi, temmuz ayında OHAL uygulamasının 6. kez uzatılmasına karar vermiş, bu uzatmayla OHAL, 719 günle (23 ay ve 18 gün) ülkenin en uzun olağanüstü hal dönemini oluşturmuştu.
3 Nisan 1955'te Cezayir Savaşı sırasında yasalaşan OHAL uygulaması ülkede ilk kez 1955'te 12 ay için ilan edilmişti. Daha sonra 1958'te 3 ay, 1961'te 1 ay, 1984'te 6 ay ve 2005'te ise aylık sürelerle OHAL ilan edilmişti.