Sosyal Güvenlik Kurumu’na ( SGK) 60 günden fazla prim borcu bulunan BAĞ-KUR’lu ve GSS’lilerin (genel sağlık sigortası) sağlık hizmetlerinden yararlanma süresi dün bir kez daha uzatıldı. Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca prim borcu bulunanlar 31 Aralık 2020 tarihine kadar sağlık hizmetinden yararlanabilecekler.
Karara göre, prim borcundan dolayı sağlık hizmeti alamayan Türk vatandaşları ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler, Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastaneler ile devlet üniversitelerinin hastanelerinde sağlık hizmeti alabilecekler. SGK’ya 60 günden fazla prim borcu bulunan BAĞ-KUR’lular ile GSS’liler, özel hastaneler ile özel üniversitelere (vakıf üniversiteleri) ait hastanelerden sağlık hizmeti alamayacaklar.
Kanun uyarınca Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) 60 günden fazla prim borcu bulunanlar ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler, kurum üzerinden sağlık hizmeti alamıyorlar. Borcunu yapılandıranlar veya taksitlendirmiş olanlar, ödemelerini aksatmadıkları takdirde sağlık hizmeti alabiliyorlar.
Herhangi bir işte çalışmayanlar ve bakılmakla yükümlü sayılmayanlar 2012 yılında genel sağlık sigortası (GSS) kapsamına alındı. Bunlardan, hane içinde fert başına geliri asgari ücretin üçte birinden fazla olanlara prim ödeme yükümlülüğü getirildi.İlk yıllarda primlerin yüksek olması dolayısıyla, çoğu işsiz gençlerden oluşan vatandaşlar, gelire bağlı olarak üç kademeli olan primleri ödemekte zorlandılar. Bu durum hem GSS’ye karşı olumsuz algı oluşmasına, hem de milyarlarca liralık borç birikmesine neden oldu. 2017 yılında soruna neşter atıldı. Üç kademeli prim uygulamasından vazgeçilerek tek prim uygulamasına geçildi. Daha önce 426 liraya kadar ulaşan aylık prim tutarı 2017 yılında herkes için 53 liraya indirildi. 2017 yılı nisan ayından önceki borçları da aylık 53 lira üzerinden ödeme imkânı getirildi. Borçluların bazıları bu haktan yararlanarak geçmişe dönük borçlarını kapattılar. Ancak, çoğu GSS’li hala SGK’ya borçlu bulunuyor.
SAĞLIK HİZMETİ TAMAM AMA
Gerek GSS, gerek BAĞ-KUR prim borcu bulunanlar ve bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin mağdur olmaması için geçici olarak sağlık hizmetlerinden yararlanma olanağı sağlandı. Cumhurbaşkanı kararları ile bu süreler şimdilik uzatılıyor.
Diğer taraftan prim borçlarının ödenme zorunluluğu ise devam ediyor. Vergi ve primlerini devlete düzenli ödeyen vatandaşlar, “Biz enayi miyiz?” diye tepki gösterdikleri için, geçmişteki uygulamaların aksine, artık borçların anaparalarını silme şeklinde bir af çıkartılmıyor. Sadece gecikme faizi konusunda ödeme kolaylığı sağlanıyor.
2017 yılı ve öncesi için aylık 53.33 TL, 2018 yılı için 60.89 TL, 2019 yılı için de aylık 76.75 TL anapara ve gecikme faizi borcu, ödenmediği sürece her ay birikmeye devam ediyor.2020’DE AYLIK PRİM 88.29 TL
2019 yılında 76.75 TL olan aylık GSS primi, 2020 yılında 88.29 TL’ye çıkacak. Çalışmasından dolayı sigortalılığı bulunmayan veya emekli aylığı almayan Türk vatandaşları için GSS konusunda iki seçenek bulunuyor. Ödeme gücü olanlar söz konusu primi ödeyerek sağlık hizmeti alabiliyorlar. Ödeme gücü olmayanlar ise bağlı bulundukları ilçedeki sosyal yardımlaşma vakıflarına başvurarak gelir testi yaptırıyorlar. Gelir testinde hane içinde fert başına gelir asgari ücretin üçte birinden az çıkarsa primi devlet karşılıyor, vatandaştan prim alınmıyor. Fert başına geliri asgari ücretin üçte birinden fazla olanlar ise GSS primini kendileri ödemek zorunda. 2020 yılı için hane içinde fert başına gelirin 981 liranın altında olup olmadığına bakılacak. Örneğin dört kişilik bir ailenin aylık net geliri 3 bin 920 lira ise prim ödenmesi gerekmeyecek. Buna karşılık aynı ailenin aylık net geliri 3 bin 930 lira ise prim ödenmesi gerekecek.Sadece aile reisi üzerinden GSS primi ödendiği takdirde, diğer fertler de bakılmakla yükümlü olan sıfatıyla sağlık hizmetinden yararlanabiliyorlar. İşe girememiş gençler için ise ayrı prim ödenmesi gerekiyor. Örneğin, anne baba çalışıyor ama ailenin üniversiteyi bitiren 25 yaşından büyük iki oğlu da işsiz ise ikisi için her ay ayrı ayrı 88.29 TL prim ödenmek zorunda.