Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin ardından bilim insanlarına daha fazla kulak verilmeye başlandı. Senelerdir özellikle İstanbul depremi ile ilgili uyarılarda bulunan, Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu ve bu yüzden de her an, her dakika büyük depremlerin meydana gelebileceğini belirten deprem uzmanları, son günlerde vatandaşlar tarafından yakından takip edilmeye başlandı.
40 bini aşkın vatandaşın hayatına mal olan Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin ardından özellikle fay hattının bulunduğu bölgelerde yaşayan vatandaşlar kendi binalarının dayanıklılığını öğrenmek amacı ile harekete geçti. Bu noktada bina güçlendirme işlemlerinin nasıl yapıldığı, bu işlemler için nereye başvuru yapılması gerektiği sıklık ile sorgulanmaya başlandı.
BİNA GÜVENLİĞİNİ TEST ETMEK İÇİN İKİ YÖNTEM!
Binaların güvenilirliğini test etmek amacı ile iki yöntemin olduğunu belirten uzmanlar, risk tespit ve yapı performans testi yöntemlerine ilişkin önemli bilgiler verdi. İlk yöntem olarak ele alınan risk tespitinde bakanlık lisanslı kurumlara başvuruda bulunulması gerektiğini belirten uzmanlar, çalışmaların yapılmasının ardından ortalama olarak bir hafta içerisinde raporun oluşturulduğunu ifade etti. Binanın riskli olduğunun tespit edilmesi durumunda ise azami olarak 90 günlük bir tahliye süresi veriliyor.
İkinci yöntem olan yapı performans testi için ise özel şirketlere başvuru yapılması gerekiliyor. Risk tespitine göre daha kapsamlı bir araştırmayı konu olan bu yöntemde, riskli veya risksiz tespitlerinin yanı sıra deprem yönetmeliğine uygunluk, sarsıntı durumunda ayakta kalma ihtimali, hasar alma ihtimali gibi konu başlıklarına da yer veriliyor. Bu testin sonuçları kamu yetkilileri ile değil bina sakinleri ile paylaşılıyor. Dolayısı ile ilk yöntemde olduğu gibi acil bir tahliye kararı alınmıyor.
DERİN BİR GÜÇLENDİRME İÇİN NELER YAPILMALI?
Deprem Güçlendirme Derneği Başkanı Sinan Türkkan, yapılan incelemeler sonucunda binanın güçlendirmeye uygun olup olmadığının karar verildiğini ve ona göre de bir maliyetin hesaplandığını ifade etti. Türkkan, o açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Güçlendirme maliyeti en fazla yıkıp yapmanın yüzde 40’ı kadardır diyebiliriz. Metrekare başına 3- 4 bin TL. Güçlendirme çalışmalarının başlamasının ardından ortalama olarak 8- 12 ay aralığında binanın boşaltılması gerekir. Bazı durumlarda ise evleri boşaltmadan çalışmak mümkündür.”
Derin bir güçlendirmenin mutlak adımlarının olduğunu belirten Türkkan, söz konusu adımları şu şekilde sıraladı:
- Zeminin nasıl olduğuna bakılır, gerekir ise iyileştirme yapılır.
- Temel açılır ve görünür hale getirilir. İhtiyaç halinde radye temele çevrilir.
- Betonarme perdesi ilave edilir. Bazı durumlarda ise mantolama yapılır.
- Kolonların güçlenmesi için karbon fiber uygulanır.
- Kolon kesildi ise çelik ile eksiklikler giderilir.
- Dış cephe düzenlemeleri yapılır.