Hüseyin Movit’ten ‘derdi Türkçe olanlar’ için başucu kitabı

Türkçe’nin korunması ve zenginliği hakkında önemli çalışmalara imza atan Hüseyin Movit’in “Yetişkinler İçin Türkçenin Doğrusu” kitabı büyük ilgi görüyor.

Yazar,

"Hepimizin Derdi Türkçe" diyor ve devam ediyor:

Hepimizin derdi Türkçe...

Nasıl konuşuyoruz, nasıl yazıyoruz, kurallara uyuyor muyuz?

Yazılarımızı sonradan okuyunca yaptığımız yanlışları tespit edebiliyor muyuz?

Televizyonlar, radyolar, gazeteler ve dergiler Türkçeyi doğru kullanıyor mu?

Her zaman söylendiği gibi gazetelerdeki düzeltmenler (tashihçiler, redaktörler) nerede?

Çevreniizde, "modern"e "moderin", "lüks"e "lüküs", "fötr"e "fötür", "Satürn"e "Satürün" diyen var mı?

"Mütevazı"ya "mütevazi", "cirim"e "cürüm", "refüj"e "orta refüj" diyenleri duydunuz mu?

"Kent"e (şehir) "il" (vilayet), "İzmit"e "şehir" yerine "il", "Adapazarı"na şehir yerine "vilayet" diyen var mı?

Aynı şekilde, "reçel"e, "leçel", "iğne"ye "inne" diyen var mı?

Varsa onları uyarmak sizlere düşüyor!

Bunların sebeplerinden bazıları da ucuz iş gücü çalıştırmak ve sözlük/yazım kılavuzu okuma alışkanlıklarının olmaması.

Kimi yazarlar/televizyoncular ve siyasetçiler öyle Türkçe hataları yapıyorlar ki seyirci kalmak mümkün değil.

Bir örnek vermek gerekirse ceset "bulunur", cenaze "kaldırılır", naaş "defnedilir." Bu kelimeleri yerli yerinde kullanmak gerekir.

Beyin ölümü gerçekleşmez, "meydana gelir". "Uçaktaki beş mürettebat hayatını kaybetti" denmez, doğru ifade "Uçaktaki beş kişilik mürettebat hayatını kaybetti" denir.

Radyocu/televizyoncu, "Size konuklarımı tanıştıracağım" dememeli; doğrusu "Size konuklarımı tanıtacağım"dır

Tespitlerimizi 1990'dan bu yana yapmış olduğumuz çalışmalar sonucunda elde ettik. Yanlışlar/hataların kimler tarafından yapıldığını öğrenmek, Google'da yapılacak kısa bir araştırmayla elde edilebilir.

Dilde kirlenmeye yol açan sebepleri şöyle sıralamak mümkündür:

1) İmlâ ve söyleyiş kurallarına uyulmaması,

2) Doğru bilinen yanlışların kullanılması,

3) Kelimelerin karıştırılması,

4) Karşılığı olduğu hâlde, yabancı kelime kullanılması,

5) Dilin kendi iç yapısına uygun kullanılmaması,

6) Cümle unsurlarının yanlış sıralanması,

7) Kaynak kitaplarındaki hataların tekrarı,

8) Kelimelerin doğru anlamı ile ve yerinde kullanılmaması,

9) Dil bilinci ve sevgisinin olmaması.

Amacımız bu gibi yanlışlardan etkilenmek istemeyenlere yardımcı olmaktır.

Fuzuli gibi, "Söylesem tesiri yok, sussam gönül razı değil" mi diyelim yoksa

"Varak-ı mihri vefayı kim okur kim dinler?" mi


Yazar: Hüseyin Movit

Adı: Yetişkinler İçin Türkçenin Doğrusu

Sayfa sayısı: 192

Kitap yazarın yayımlanmış 10. kitabıdır.

Yazarın,yayın aşamasında 6 kitabı daha mevcuttur.

Kitabın ön sözleri, Eski Yargıtay Başkanı Prof. Dr. Sami Selçuk (Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi) ve TRT Başspikeri Şener Mete tarafından yazılmıştır.

Kitapta toplam 1220 kelime/deyim ve diğer yazım yanlışları irdelenmektedir.


HÜSEYİN MOVİT KİMDİR?

09 Ocak 1940 tarihinde İstanbul’da doğdu. Beyoğlu 29. İstiklal İlkokulu, Örnek Namık Kemal İlkokulu (Fındıklı/İstanbul), Fındıklı Karma Ortaokulu, Beyoğlu Ticaret Lisesi ve İTİA’da iki dönem okudu.

Askerliğini yedek subay öğretmen olarak Muş’ta yaptı. Babasının hastalığı sebebiyle eğitimine ara verdi ve 1963 yılında ticaret hayatına atıldı. 1990 yılına kadar ticaretle uğraştı ve aynı yıl emekli oldu. Emekli olduğu 1990 yılında iki arkadaşıyla “Türkçe Gönüllüleri-Dil İzleme Grubu”nu kurdu. Radyo, televizyon, gazete, dergi ve kitaplardaki (ders kitapları dâhil) yanlışları tespit ederek, en az 5 000 kişiye telefon, mektup, faks ve e-posta ile ulaştı.

Bugüne kadar 2 000'i aşkın dil ve genel kültür konulu makale yazdı. Tespit ettiği 20 000'in üzerinde yanlışı köşesine taşıdı. 15 000'e yakın yanlışı hâlen arşivlemeye çalışmaktadır.

2015'te katıldığı Twitter'da bugüne kadar 35.000 tvit atarak Türkçe ve genel kültür eleştirisi yaptı. “Okuduğum ve bir daha okumayacağım kitap benim değildir” diyerek, okuma meraklısı ve ihtiyacı olanlara kitap vermek başlıca alışkanlıkları arasındadır. Yüzlerce radyo ve televizyon programına katıldı. 500’den fazla kitabı tashih etti ve yayına hazırladı.

“Fener-Balat Semtlerinin Rehabilitasyonu Projesi”nde UNESCO tarafından akredite edilen Balat-Fener Güzelleştirme Kültür Derneği’nin Kurucu Başkanlığını yaptı (1997-2004) Kanal E’de Türkçe-Türkçe adlı programı İsmet Topaloğlu ile birlikte sundu (1996). TRT'de Danışma Kurulu üyeliği yaptı (1998). Türk Dil Kurumu'ndan,Türkçeye Katkı Onur Belgesi aldı (16.07.1999). Günaydın/Asabi'de “İğneli Fıçı” adlı köşede dil ve genel kültür eleştirileri yaptı (1999-2004). Ulusal Kanal’da “Konuşamadığımız Türkçe” adlı eleştiri programını (2002-2004) Radyo Barış’ta “Gözümüzdeki Mertek” adlı eleştiri programını hazırlayıp sundu (2004).

Bahar Yayınları'nda düzeltmenlik (2005/2007), Truva Yayınları’nda, Genel Yayın Yönetmenliği, editörlük ve düzeltmenlik yaptı (2008/2013). Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin yayını olan Bizim Gazete’de, 1996’dan bu yana, “Medyanın Dili” köşesinde eleştiri yazıları yazmaktadır.

Ayrıca www.ignelifici.com, www.delikanlisozluk.com adlı sitelerin sahibi olup, www.tgc.org.tr,www.medyaloji.net ve www.yenigungazetesi.net sitelerinde konuk yazar olarak haftalık yazıları ile Twitter'da @pandispanyagaze'de tvitleri yayımlanmaktadır.

ESERLERİ:

1- Konuşamadığımız Türkçe ve … (Avcıol Basım Yayın)

2- Suçlular Aramızda/Medyacının El Kitabı (Avcıol Basım Yayın) Yetişkinler İçin Türkçenin Doğrusu ve... 17

3- Televizyon Yayınlarında Türk Dilinin KullanımıTebliğler (TRT- (Tebliğ veren 50 kişiyle birlikte)

4- Atatürk'ün Sofrasında (Truva Yayınları)

5- Atatürk'ün Gizli Aşkı Fikriye (Truva Yayınları)

6- Gladio/Devleti Yöneten Gizli Güçler (Truva Yayınları)

7- Atatürk'ün Sofrasında (Truva Yayınları)

8- Türkçeyi Doğru Kullanalım (Akıl Fikir Yayınları) 20 ciltlik bir serinin ilk kitabı,

9- Yetişkinler İçin Türkçenin Doğrusu ve...

10- Yamuk Türkçe Öğrenenler İçin/The Best Of Müge Anlı (Yayın aşamasında)

11- İntihalciler Kralı/Tek Kelime Katmadan Yedi Kitap Nasıl Yazılır? (Yayın aşamasında)

12- Ah TRT vah TRT (Hazır dosya)

13- Türkçesi varken (Hazır dosya)

14- Gazetecinin/Televizyoncunun/Radyocunun El Kitabı (Hazır dosya)

15- Ayıptır Söylemesi (Uyarılan 100 köşe yazarı/Enkırmen/Radyo-TV-Hazır dosya)

Yaşam Haberleri