İnşaat sektörü, Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olarak kabul ediliyor. Ancak bu sektörde yaşanan kalifiyeli usta ve kalfa sorunu, hem sektörün hem de konut alıcılarının canını sıkıyor. Peki, inşaat sektöründe kalifiyeli eleman sıkıntısı neden kaynaklanıyor? Bu sorun konut fiyatlarını nasıl etkiliyor? Çözüm önerileri neler?
Bu soruların cevabını aramak için Kentsel Dönüşüm Uzmanı Nihat Şen ile bir röportaj gerçekleştirdik. Nihat Şen, inşaat sektörünün eleman sıkıntısının nedenlerini ve sonuçlarını çok çarpıcı açıklamalarla anlattı.
Kalifiyeli Eleman Yetişmiyor
Nihat Şen, inşaat sektöründe kalifiyeli eleman sıkıntısının yıllardır var olan bir sorun olduğunu belirtti. Şen, “Kalıpçısından demircisine, duvarcısına varıncaya kadar, sıvacısına varıncaya kadar kalifiyeli eleman bulunmuyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı artık inşaatlarda mesleki eğitim zorunluluğu belgesini şart koşuyor yıllardır. Biz de bunu teşvik ediyoruz. Olması gereken de bu ama nedense gençlerimiz artık çok da iyi bir gelir elde etme şansları olmasına rağmen maalesef bu inşaattaki çalışacak usta gruplarına pek rağbet etmiyorlar.” dedi.
Şen, bu konuda tüm Türkiye’de esasında bir ara eleman yetiştiricilik okulu mutlaka olması gerektiğini vurguladı. Şen, “Bu konuda tüm Türkiye’de esasında bir ara eleman yetiştiricilik okulu mutlaka olmalı. Bu okullarda gençlerimize hem teorik hem de pratik eğitim verilmeli. Hem meslek sahibi olmalarını hem de sektöre katkı sağlamalarını sağlamalıyız.” diye konuştu.
İşçi Maliyetleri Artıyor
Nihat Şen, inşaat sektöründe kalifiyeli eleman sıkıntısının işçi maliyetlerini arttırdığını ve bunun da inşaat maliyetlerine yansıdığını söyledi. Şen, “İnşaat maliyetleri arttıkça tabii ki konut fiyatları da artacak. Bu da konut alıcılarının bütçesini zorlayacak. Konut alıcıları daha kaliteli ve daha uygun fiyatlı konutlar istiyorlar ama bunu sağlamak için de kalifiyeli eleman gerekiyor. Bu bir kısır döngü.” ifadelerini kullandı.
Şen, inşaat sektöründe kalifiyeli eleman sıkıntısının bir diğer sonucunun da konut kalitesinin düşmesi olduğunu belirtti. Şen, “Kalifiyeli eleman olmadan kaliteli konut yapmak mümkün değil. Kalifiyeli eleman olmadan yapılan konutlar hem estetik hem de teknik açıdan yetersiz kalıyor. Bu da konut alıcılarının memnuniyetsizliğine ve güven kaybına yol açıyor.” dedi.
İthal İşçi Sorunu
Nihat Şen, inşaat sektöründe kalifiyeli eleman sıkıntısının bir diğer boyutunun da ithal işçi sorunu olduğunu dile getirdi. Şen, “Küresel göç vasıtasıyla diğer ülkelerden gelen kaçak işçiler maalesef çok ucuz şartlarda piyasada inşaatlarda çalıştırılıyor. Bu da bizde yetişmiş elemanların fiyatlarının karşılığını alamamasına ve işverenlerin bu yönde tercih kullanmasına neden oluyor. Tabii bu da bizim yerli ve milli usta grubunun yetişmesini engelleyebilir.” şeklinde konuştu.
Şen, ithal işçinin inşaat sektörüne bir katkısı olmadığını, aksine zarar verdiğini savundu. Şen, “İthal işçi eğer olsaydı dünyada da biz ustalarımızı oralarda götürmezdik. İnşaat sektöründe özellikle Türk işçileri Türk ustaları muhteşemler. İşinin hakkını veriyorlar ve çok iyi yetişmiş elemanlarımız var. Çok kısa zamanda çok büyük işler yapabiliyorlar. Bu nedenle tam aksine ithal işçiden ziyade bence kalifiyeli elemanımızı daha fazla nasıl çoğaltırız bunu düşünmeliyiz.” dedi.
İş Güvenliği Önemli
Nihat Şen, inşaat sektöründe kalifiyeli eleman sıkıntısının bir diğer etkeninin de iş güvenliği olduğunu söyledi. Şen, “Geçmiş tarihlerde malumunuz bu yönde kayıplarımız oldu inşaatlarda. İş güvenliği konusunda artık mevzuat da değişti. İş sağlığı ve iş güvenliği artık ciddi anlamda gerekli tedbirler inşaatlarda alınmaya başladı. Bakanımız Sayın Murat Kurum geçenlerde artık inşaatlarda hiçbir şeye müsamaha edilmeyeceğini, sıkı denetimin olacağını ifade etmişti. İş güvenliği ve iş sağlığı da bu katı kuralların içine girdiğini söyleyebilirim.” diye anlattı.
Şen, iş güvenliği konusunda hem işverenlere hem de çalışanlara büyük sorumluluklar düştüğünü belirtti. Şen, “Biraz burada işverenlerin ve şantiye şeflerinin iş sağlığı ve iş güvenliği kurallarını uygulamalarını tavsiye ediyorum. Uygulamak zorundalar. Candan daha değerli bir şey yok. Bir emniyet kemerinin, bir iş ayakkabısının, bir kaskın önemi çok büyük. Bu konuda hem devletin hem de sivil toplum kuruluşlarının farkındalık yaratması gerekiyor.” dedi.
Gençleri Teşvik Etmeliyiz
Nihat Şen, inşaat sektöründe kalifiyeli eleman sıkıntısının çözümü için gençleri teşvik etmenin önemine değindi. Şen, "Artık para kazanmanın ayıbı yok.