İstanbul, Türkiye'nin en büyük metropolü olarak her zaman çokça konuşulan ve yazılan bir şehir olmuştur. Ancak son dönemde İstanbul'da yaşamanın maliyeti hakkında yapılan bir araştırma, şehirde yaşayanları ve planlayanları doğrudan ilgilendiren çarpıcı sonuçları gün yüzüne çıkardı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı İstanbul Planlama Ajansı'nın gerçekleştirdiği bu önemli çalışma, İstanbul'da dört kişilik bir ailenin yaşam maliyetinin 2024 yılının Ocak ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre %80,29 artışla 53 bin 58 liraya yükseldiğini ortaya koydu.
Bu artış, şehirde yaşayanların bütçeleri üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor. Özellikle, üç net asgari ücretin toplamı olan 51 bin 6 liranın bile bu maliyeti karşılamakta yetersiz kalması, İstanbul'da yaşamın ne derece zorlaştığının açık bir göstergesi. Bir önceki aya göre yaşam maliyetindeki %7,93'lük artış ise, bu zorlukların ne kadar hızlı bir şekilde arttığını gözler önüne seriyor.
Yaşam Maliyetindeki Keskin Artış
İstanbul'da yaşam maliyetindeki bu keskin artış, temel tüketim maddelerindeki fiyat artışlarından da net bir şekilde görülebiliyor. Araştırmada belirtilen ve dikkat çeken en çarpıcı örneklerden biri, makarna fiyatlarında yaşanan %52,83'lük artış. Bu, sadece makarna gibi temel bir besin maddesini değil, aynı zamanda şehirdeki genel tüketim maliyetlerinin de ne kadar yükseldiğinin altını çiziyor.
İstanbul'da Yaşamak: Lüks mü, Zorunluluk mu?
İstanbul, tarihi, kültürel zenginlikleri ve sunduğu sayısız fırsatlarla her zaman çekici bir şehir olmuştur. Ancak bu yeni araştırma, şehirde yaşamanın sadece bir tercih olmaktan çıkıp, giderek daha fazla bir lüks haline geldiğini gösteriyor. Özellikle orta ve alt gelir grupları için İstanbul'da "yaşanabilir" bir hayat sürdürmek artık daha zor bir hale geliyor.
Yol Haritası: İstanbul'da Yaşam Maliyetiyle Nasıl Başa Çıkılır?
Bu durum karşısında hem bireylerin hem de politika yapıcıların stratejik planlamalar yapması gerekiyor. Gelir artırıcı tedbirler, yaşam maliyetini dengede tutacak sosyal ve ekonomik politikalar, İstanbul'da yaşam kalitesini artıracak adımlar acilen hayata geçirilmeli. Ayrıca, tüketici haklarının korunması ve fiyat istikrarının sağlanması için etkili önlemler alınmalı.
İstanbul'un büyüsüne kapılmak kolay; fakat bu büyüleyici şehirde yaşamak için gereken maliyet, pek çok kişi için giderek daha büyük bir meydan okumaya dönüşüyor. İstanbul Planlama Ajansı'nın araştırması, bu meydan okumanın boyutlarını gözler önüne sererken, aynı zamanda bu zorlukların üstesinden gelmek için birlikte hareket etme çağrısında bulunuyor.