Türkiye'nin konut kira piyasası, son dört yılın en dikkat çekici dönüşümünü yaşıyor. Sahibinden.com ve Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırlanan “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” araştırmasının Şubat 2024 verileri, kira artış oranlarının resmi enflasyon rakamlarının altına düştüğünü ortaya koydu. Bu gelişme, Türkiye genelinde konut kiralarının dört yıl aradan sonra ilk kez negatif bölgeye geçtiğini gösteriyor.
Araştırmanın en çarpıcı bulgularından biri, yıllık kira artış oranının yüzde 65,2’ye gerileyerek, enflasyondan arındırılmış yıllık reel artış oranının yüzde -1,1’e düşmesi oldu. Bu durum, kira piyasasında bir dönüm noktası olarak değerlendirilebilir. Türkiye genelindeki kira fiyatları, enflasyon oranlarıyla karşılaştırıldığında gerçek anlamda düşüş gösterdiği için, kiracılar için bir nebze de olsa rahatlama anlamına geliyor.
Büyük şehirlerdeki durum ise daha da ilginç bir tablo ortaya koyuyor. İstanbul, Ankara, ve İzmir gibi metropollerde kira artış oranları belirgin şekilde azaldı. İstanbul'da, özellikle kira fiyatlarında yıllık bazda yüzde 4,9'luk bir azalma yaşandı. Türkiye genelinde güncel ortalama metrekare kira fiyatı 143,5 TL olurken, büyük şehirlerdeki kira fiyatlarındaki bu azalma, birçok kiracı için önemli bir nefes alma fırsatı sunuyor.
Araştırma, yerel bazda kira fiyatlarındaki değişiklikleri de gözler önüne serdi. Diyarbakır, yüzde 185,5'lik kira artışıyla dikkat çeken bir örnek olurken, Antalya yüzde 25’lik artışla en düşük kira artışının yaşandığı il olarak kayıtlara geçti. Bu farklılık, Türkiye'nin farklı bölgelerindeki ekonomik dinamiklerin ve konut talebinin ne kadar çeşitlilik gösterebileceğinin altını çiziyor.
Şubat ayı verileri, kiralık konut talebinde de önemli bir değişim olduğunu işaret ediyor. Yıllık bazda kiralık konut talebinde yüzde 25’lik bir düşüş yaşanırken, bu durum konut kira piyasasındaki dengelerin ne kadar hızlı değişebileceğinin bir göstergesi. Talep endeksinin yıllık bazda düşüş göstermesi, hem ev sahipleri hem de kiracılar için piyasa dinamiklerini yeniden değerlendirme zorunluluğunu ortaya koyuyor.
Türkiye'de konut kira piyasasının bu dönüşümü, ekonomik koşulların, talep ve arz dengelerinin yanı sıra, yerel özelliklerin de etkisi altında şekilleniyor. Bu durum, hem mevcut kiracılar hem de potansiyel ev sahipleri için yeni stratejiler geliştirilmesini gerektiriyor. Önümüzdeki dönemde, bu değişimlerin konut kira piyasası üzerindeki etkilerini daha net gözlemlemek mümkün olacak.