1 Eylül itibariyle yılın ilk sekiz ayında kredi kartı üzerinden kredi hacmi yüzde 140 civarında artmıştı. Bu oran, enflasyonun iki katından fazla bir artış anlamına geliyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, orta vadeli programda yüksek enflasyona çare olarak kredi kartlarına sınırlama getirileceğini açıklamıştı. Ancak uzmanlara göre, hem teşhis doğru değil, hem de tüketicinin son can simidi de elinden alınacak.
Kredi Kartına Ne Tür Sınırlamalar Geliyor?
Kredi kartına getirilecek sınırlamaların detayları henüz netleşmedi. Ancak bazı ihtimaller şöyle:
- Kredi kartı limitlerinin düşürülmesi
- Taksit yapılmasına ilişkin kısıtlamalar
- Kredi kartı faizlerinin artırılması
- Kredi kartı kullanımının vergilendirilmesi
Bu sınırlamaların amacı, tüketimi azaltarak enflasyonu düşürmek ve cari açığı kapatmak olarak gösteriliyor. Ancak bu politikanın başarılı olup olmayacağı tartışmalı.
Tüketici ve Esnaf Nasıl Etkilenecek?
Türkiye’de tüketicilerin büyük bir kısmı temel ihtiyaçlarını bile kredi kartıyla karşılamak zorunda kalıyor. Nakit para ile alışveriş yapmanın giderek zorlaştığı bir ortamda, kredi kartına getirilecek sınırlamalar tüketicileri daha da zorlayacak. Özellikle emekliler, asgari ücretliler ve işsizler için kredi kartı hayat kurtarıcı bir araç haline gelmiş durumda.
Tüketicilerin durumu böyleyken, esnaf da kredi kartına bağımlı hale gelmiş durumda. Müşterilerin çoğu nakit para ile değil, kredi kartı ile alışveriş yapıyor. Eğer kredi kartına kısıtlama gelirse, bu sadece tüketicileri değil, esnafı da zor durumda bırakabilir. Esnafın satışları düşecek, geliri azalacak, borçları artacak.
Uzmanlar Ne Diyor?
Kredi kartına getirilecek sınırlamaların enflasyonu düşüreceği iddiasına uzmanlar katılmıyor. Enflasyonun temel nedeninin talep değil, maliyet olduğunu belirtiyorlar. Tarım ve gıda sektöründeki sorunlar, enerji fiyatlarındaki artışlar, vergi yükleri ve döviz kurundaki dalgalanmalar enflasyonu tetikleyen unsurlar olarak gösteriliyor. Bu sorunlar çözülmeden, tüketiciye baskı yapmanın enflasyonu düşürmeyeceğini, aksine yoksulluğu artıracağını savunuyorlar.
Ayrıca, kredi kartına getirilecek sınırlamaların cari açığı kapatmaya da yardımcı olmayacağını ifade ediyorlar. Cari açığın temel nedeninin ithalata bağımlılık olduğunu, üretim ve ihracatın artırılması gerektiğini vurguluyorlar. Özellikle Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerle yapılan anlaşmalarda gıda ve tarım ürünlerine vergi muafiyeti getirilmesinin cari açığı daha da büyüteceğini belirtiyorlar.
Sonuç
Kredi kartı kullanımına getirilecek sınırlamaların ekonomik sorunlara çözüm olup olmayacağı tartışma konusu. Tüketici ve esnafın durumunu nasıl etkileyeceği de merak ediliyor. Uzmanlar, bu politikanın hem teşhisin doğru olmadığını, hem de tüketicinin son can simidinin elinden alınacağını söylüyor.