Memur ve memur emeklileri için önümüzdeki hafta en kritik hafta olacak. 22 Ağustos’ta iktidarın son teklifini sunacağı toplu sözleşme masasında memurlar taleplerini kabul ettirmek için ortak eylem kararı aldı. Memurların 2023-2024 yıllarını kapsayan maaş zamları ile ilgili talepleri, iktidarın teklifleri ve yaşadıkları kayıplar haberimizde.
Memurlar ne istiyor?
Memur sendikaları, 2023-2024 yıllarını kapsayan toplu sözleşme görüşmelerinde refah payı dahil olmak üzere iki yıl için %170 zam talep ediyor. Bu talebin gerekçesi olarak da enflasyon, döviz kuru, vergi artışları ve yoksulluk sınırı gösteriliyor. Memurlar, maaşlarının satın alma gücünün her geçen gün eridiğini, yoksulluk sınırının çok altında kaldığını ve refah payından mahrum bırakıldıklarını belirtiyor.
Memur sendikalarının talepleri şöyle:
- 2023 için 3’er aylık dönemler halinde refah payı dahil birinci 3 ayda yüzde 35, ikinci 3 ayda yüzde 10, üçüncü 3 ayda yüzde 15, dördüncü 3 ayda yüzde 10 artış
- 2024 için 3’er aylık dönemler halinde refah payı dahil birinci 3 ayda yüzde 20, ikinci 3 ayda yüzde 15, üçüncü 3 ayda yüzde 10, dördüncü 3 ayda yüzde 10 artış
İktidar ne teklif ediyor?
İktidar ise memurlara iki yıl için %60 zam teklif ediyor. Bu teklifin de ilk altı ay için %10, ikinci altı ay için %9, üçüncü altı ay için %8, son altı ay için %7 şeklinde dağıtılması öngörülüyor. İktidar, bu teklifin enflasyonun üzerinde olduğunu ve memurlara reel artış sağlayacağını iddia ediyor.
Memurlar tepkili
Memurlar ise iktidarın teklifini kabul etmeyeceklerini ve taleplerinden vazgeçmeyeceklerini açıkladılar. Geçtiğimiz hafta iktidarın ilk teklifini sunmasının ardından Memur-Sen eylem başlatmıştı. Bu eylemler kapsamında memurlar iş bırakma, basın açıklaması, miting gibi çeşitli eylem biçimleri uyguladılar.
22 Ağustos’ta ortak eylem
Memurlar, 22 Ağustos’ta iktidarın son teklifini sunacağı gün ortak eylem kararı aldılar. 10 memur konfederasyonu, 81 ilde ortak eylem yapacaklarını duyurdu. Eylemlerde memurlar, taleplerinin karşılanması için seslerini duyurmaya çalışacaklar.
Son söz hakem heyetinde
22 Ağustos’ta yapılacak olan toplu sözleşme görüşmesinde uzlaşma sağlanamazsa son sözü hakem heyeti söyleyecek. Hakem heyeti, tarafların tekliflerini değerlendirerek nihai kararı verecek. Ancak memurlar, hakem heyetinin bugüne kadar kendilerine yüz vermediğini ve iktidarın tekliflerine yakın kararlar aldığını söylüyor.
Memurların kayıpları büyük
Memurlar, son bir buçuk yılda yaşadıkları kayıpların hesabını da sıkı sıkıya tutuyor. Sağlık Emekçileri Sendikası’nın hesaplamalarına göre, son toplu sözleşmede yani bir buçuk yıllık dönemde en düşük memur maaşının yoksulluk sınırı rakamları karşısındaki kaybı yaklaşık 4 asgari ücret düzeyinde. 2022’nin Ocak ayında en düşük devlet memuru maaşı 6.429 TL, yoksulluk sınırı 13.844 TL idi. En düşük devlet memuru maaşının yoksulluk sınırına oranı %46,4 idi. Ama gelinen noktada bir buçuk yıllık süreç sonunda %35,1’e tekabül ediyordu. Toplam bir buçuk yıl içerisinde kamu emekçisinin toplam kaybı 39 bin 361 TL idi. Bu hesaplama, Türk-İş’in yoksulluk sınırı araştırmasına göre yapıldı.
Memurların dolar kuru karşısındaki kaybı ise çok daha büyük. Bir buçuk yıl önce Ocak’tan Şubat’a sadece 1 ayda maaşları 44 dolar eriyen memur, sadece 2023 Haziran ayında dolar kuru 23,6 iken 163 dolar kaybetti. Memurun maaşı 2022 Ocak ayında 2145 dolar iken, 2023 Haziran ayında 1082 dolara geriledi.
Memurlar, toplu sözleşme masasının maaşlarının artış masası değil, ne kadar az eriyeceği ile ilgili bir masaya dönüştüğünü söylüyor. Bunun temel sebebi ise TÜİK ile gerçek enflasyon arasındaki fark. TÜİK, gerçekten çarşı pazar enflasyonunu ölçmüş olsaydı, kamu emekçisinin maaşı bir buçuk yıl sonra geldiği seviyede de %46 seviyesinde olması gerekiyordu.
Memurlar, önümüzdeki hafta yapılacak görüşmelerde taleplerinin karşılanmasını ve itibarlarının teslim edilmesini bekliyor. Aksi halde eylemlerini sürdüreceklerini ve haklarını arayacaklarını ifade ediyorlar.