Perşembe günü Merkez Bankası, piyasa beklentilerinin çok üzerinde bir faiz artırımı kararı aldı. Politika faizi %17,5’ten %25’e yükseltildi. Bu karar, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz indirimleri konusundaki ısrarcı tutumuna rağmen alındı. Peki, Erdoğan nasıl ikna edildi? Faizin geleceği ne olacak? Ekonomi gazetecisi Barış Soydan, bugün kaleme aldığı yazısında bu soruların yanıtlarını aradı.
Erdoğan’ı Kim ve Nasıl İkna Etti?
Soydan, yazısında faiz artırımı kararının arkasında kur korumalı mevduata (KKM) ilişkin endişelerin olduğunu belirtti. KKM, döviz kurunun yükselmesi durumunda mevduat sahiplerine ek getiri sağlayan bir sistemdir. Ancak bu sistem, Merkez Bankası’nın rezervlerini eriterek bütçe açığını artırma riski taşımaktadır.
Soydan’a göre, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Erdoğan’a KKM’deki gidişatın sürmesi halinde bütçe açığının iyice patlayacağını, yerel seçim öncesi yapılması planlanan maaş zamları ve sosyal transferlerde zorluklar olacağını anlattı. Yılmaz, faizin öyle zamana yaymadan hemen erkenden artırılması gerektiğini savundu. Erdoğan da Yılmaz’a güvenerek bu görüşü kabul etti.
Yazısında, Yılmaz’ın daha önce ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcılığı ve Kalkınma Bakanlığı da yaptığını hatırlatan Soydan, Yılmaz’ın ekonomi yönetimindeki en etkili isimlerden biri olduğunu vurguladı.
Faizin Geleceği Ne Olacak?
Soydan, yazısının devamında faizin geleceği hakkında da değerlendirmelerde bulundu. Ekonomi yönetimindeki o 750 baz puanlık artırım ile ilgili yapılan konuşmalarda sürekli “bir sürelik” veya “bir süre için” gibi ifadelerin kullanılmasına dikkat çekti. Bu ifadelerin büyük olasılıkla Erdoğan’a faizin ne zaman düşürülmeye başlanacağına dair de bir taahhüt verildiği şeklinde yorumlandığını aktardı.
Soydan, yazısında uzman isimlerin görüşlerine de yer verdi. Uzmanlar, faizin yüksek kalmasının enflasyonu düşürmeye yardımcı olacağını ancak büyümeyi yavaşlatacağını belirttiler. Ayrıca, faizin siyasi baskılara dayanamayarak yeniden indirilmeye başlanması durumunda kurların ve faizlerin yeniden yükseleceğini, ekonomik istikrarın bozulacağını ve güven kaybının yaşanacağını ifade ettiler.
Soydan, yazısını şöyle bitirdi: “Merkez Bankası’nın faiz artırımı kararı, ekonomideki sorunları çözmeye yetmeyecektir. Ancak en azından daha kötü bir senaryonun önüne geçmiştir. Umarız bu karar, ekonomik akla uygun bir şekilde sürdürülür ve siyasi müdahalelere maruz kalmaz.”