Türkiye ekonomisindeki son gelişmeler, mevduat ve kredi faiz oranlarındaki önemli değişikliklerle dikkat çekiyor. Geçtiğimiz hafta, 1-3 ay vadeli Türk Lirası (TL) mevduat faizlerinde yaşanan 1,10 puanlık artış, faiz oranlarını yüzde 52,03'e taşıyarak son yedi haftanın zirvesine ulaştırdı. Bu oran, 22 Aralık 2023'te kaydedilen yüzde 52,60'lık 21 yılın zirvesine yaklaşarak, son dönemdeki ekonomik dalgalanmaların bir yansıması olarak değerlendirilebilir.
Merkez Bankası'nın (TCMB) politika adımları, mevduat faizlerinin son üç haftada yükselişe geçmesinde etkili oldu. Bu yükseliş, özellikle yüksek hacimli döviz dönüşümlü kur korumalı mevduatlardan standart TL mevduatlara geçişlerde daha belirgin bir şekilde kendini gösteriyor.
Ancak, düşük hacimli normal TL mevduatlar için vatandaşların yüzde 40-45 arasında daha düşük faiz oranlarıyla karşılaşması, faiz oranlarındaki bu artışın herkes için eşit olmadığını gösteriyor.
Aralık 2023 itibarıyla, bankalarca TL mevduatlara uygulanan azami faiz oranı yüzde 70 seviyesinde bulunuyor. Bu, mevduat sahipleri için potansiyel bir getiri fırsatı sunarken, piyasada likiditenin yönetimi açısından da önemli bir gösterge olarak kabul edilebilir.
Kredi faizlerine bakıldığında ise, son aylarda dar bir aralıkta seyreden ihtiyaç kredisi faizlerinin geçen hafta yüzde 60,56'ya gerileyerek 12 haftanın en düşük seviyesine ulaştığı görülüyor. Bu düşüş, 5 Ocak 2024 haftasında kaydedilen yüzde 63,42'lik 21 yılın zirvesine kıyasla dikkate değer bir gerileme. Ortalama faiz oranları taşıt kredisinde yüzde 44,46, konut kredisinde yüzde 40,95 ve ticari kredide yüzde 53,44 olarak gerçekleşti. Özellikle ticari kredide bir önceki hafta görülen yüzde 54,36'lık oran, 21 yılın zirvesi olarak kaydedilmişti.
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, geçen hafta 209 milyar 266 milyon 706 bin lira artışla 15 trilyon 487 milyar 63 milyon 696 bin liraya yükseldi. Bu artış, TL cinsi mevduatlarda yüzde 2,43'lük bir yükselişi ve yabancı para cinsinden mevduatlarda yüzde 0,03'lük bir artışı içeriyor.
Toplam yabancı para mevduatı, 206 milyar 657 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken, yurt içinde yerleşik kişilerin hesaplarındaki toplamda 174 milyar 630 milyon dolar toplandı. Yurt içi yerleşiklerin toplam yabancı para mevduatında, 16 Şubat itibarıyla 615 milyon dolarlık bir azalış yaşandı.
Bu ekonomik değişiklikler, Türkiye'deki finansal piyasaların ve bireysel yatırımcıların kararları üzerinde önemli etkiler yaratıyor. Mevduat faiz oranlarındaki artış, tasarruf sahipleri için cazip fırsatlar sunarken, kredi faiz oranlarındaki düşüş ise borçlanma maliyetlerini azaltarak tüketiciler ve işletmeler için olumlu bir gelişme olarak öne çıkıyor. Bu dinamikler, Türkiye ekonomisinin geleceği üzerinde belirleyici bir rol oynayacak ve politika yapıcıların, piyasa dengelerini korumak adına attığı adımlar büyük önem taşıyacak.