Timur’un sağ ayağı aksak olduğu için kendisine Farsça Timurlenk, Türkçe ise Aksak Timur denilmekteydi. Timur, boyu uzun, omuzları geniş, alnı geniş ve vücudu heybetliydi. Elleri ve ayakları iri, kol ve bacakları uzun ve kalındı.
Emir Timur, Cengiz Han soyundan gelen bir kadınla evlendiği için “Gürgan” (han damadı) diye tanındı. Bu evlilik itibarını arttırdı. Türkistan’ın tamamına Büyük Türk Hakanlığı tahtına oturdu. Cengiz’in yakıp yıktığı Müslüman Türk beldelerini yeniden inşa etti. Başkent Semerkant’ın ihtişamını arttırmak için sanatçıları, zanaatkarları, din alimlerini, bilim adamlarını, şairleri şehre çekmeye çalıştı.
Timur ve Yıldırım Bayezıd karşı karşıya (Ankara Savaşı)
Timur’dan kaçan Karakoyunlu Yusuf ve Sultan Ahmed Celayiri Yıldırım Bayezıd’e sığındı. Bu Timur ve Bayezıd arasında probleme sebep oldu. Sultanlar karşı karşıya gelmeden önce mektuplaştıkları biliniyordu. Timur, mektuplarında Kara Yusuf ile Bağdat Sultanı Ahmed Celayir’ın kendisine teslim edilmesini ya öldürülmelerini ya da ülke sınırları dışına gönderilmesini iletti.
Yıldırım Bayezıd ise bu istekleri emrivaki saymış, Timur’un Osmanlı’yı istila planları nedeniyle çok sert ve hakaret edici şekilde cevap verdi. Yıldırım, mektubunda Timur’a kudurmuş köpek dedi. Timur’u karşılamak üzere Doğu Anadolu yollarına düştü. Emir Timur ise güneyden Ankara’ya ulaştı. Askerleri ile Çubuk Ovasına gelen Bayezıd stratejik manevrayı kaybetti. Osmanlı ordusu elverişsiz susuz yerde mevzi alırken Timur’un ordusu en iyi yerde konuşlandı.
Savaş Timur’un askerlerinin saldırısıyla başladı. Osmanlı ordusu bir misli çokluktaki ordu ve filler karşısında bozguna uğradı. Padişah ve iki oğlu esir düştü. Timur gittiği yere Yıldırım’ı da götürdü. Astım hastası padişah Akşehir’de vefat etti. Memluk sultanı, Timur’un Mısır’a girmemesi için de meşhur tarihçi kadı İbni Haldun’u gönderip onu ikna etti. Ama Ankara savaşı ile Anadolu birliği büyük yara aldı.
Timur 1405’de Çin’e sefere giderken Otrar’da 69 yaşında öldü.
Muhammed YENİGÜL/ AVAZTÜRK