Ortadoğu’da yaşanan gelişmeleri yakından takip eden gazeteci Hüsnü Mahalli, Suriye’deki durumu, Türkiye’nin bölgedeki rolünü ve yarın yapılacak Erdoğan-Putin görüşmesini değerlendirdi. Mahalli, Türkiye’nin Suriye ile barışması gerektiğini, aksi takdirde bölgedeki kaosun devam edeceğini söyledi.
Suriye’de Kimler Var?
Mahalli, Suriye’de ve yakın çevresinde çok sayıda farklı ülkeden ve etnik kökenden gelen silahlı grupların bulunduğunu belirtti. Bunların arasında Uygur Türkleri, Çeçenler, Mısırlılar, Suudiler, Almanlar, Fransızlar ve daha birçok milletten insanların olduğunu söyledi. Bu grupların İdlib ve çevresini işgal ettiklerini ve binlerce terörist olarak nitelendirdiklerini ifade etti.
Mahalli, ayrıca Ankara’da 2019 yazında kurulan Suriye Milli Ordusu (eski adıyla Özgür Suriye Ordusu) adlı bir başka silahlı grubun da varlığından bahsetti. Mahalli, bu grubun 60 bin ile 80 bin arasında değişen bir sayıda olduğunu ve Türkiye tarafından desteklendiğini söyledi. Mahalli, bu grubun ne olacağını ve nereye gönderileceğini sordu.
Mahalli, Türkiye’nin Suriye içindeki ilişkilerinin Libya, Somali ve Irak’taki durumla da bağlantılı olduğunu vurguladı. Türkiye’nin Irak’ta PKK terör örgütüyle mücadele etmek için 15-20 tane askeri üssü olduğunu ve Arap coğrafyasının her yerinde de legal varlığı olduğunu söyledi. Bunların Türkiye medyasında pek yazılmadığını veya konuşulmadığını ancak Arap ve Batı medyasında çokça yer aldığını belirtti.
Erdoğan-Putin Görüşmesi Ne Getirecek?
Yarın yapılacak olan Erdoğan-Putin görüşmesinin çok önemli olduğunu ve gergin bir atmosferde gerçekleşeceğini söyleyen Mahalli, Putin’in Erdoğan’a Suriye meselesini nasıl çözeceğini soracağını tahmin ettiğini dile getirdi.
Bunun nedeninin 2018 Eylül’ünde Soçi’de imzalanan anlaşmanın uygulanmaması olduğunu anlattı. Bu anlaşmaya göre İdlib’teki Nusra’nın ağır silahları alınacak ve süreç içinde İdlib teröristlerden temizlenecek ve Suriye devletine bırakılacaktı. Mahalli, bunun bir buçuk ay içinde yapılması gerektiğini ancak hiçbir şey olmadığını söyledi.
Daha sonra 2020 Şubat’ında 28-29 tane şehit verildiğini ve 2020 Mart’ında Moskova’ya gidildiğini hatırlattı. Mahalli, Putin’in Erdoğan’a gel konuşalım dediğini ve yine bir anlaşma imzalandığını söyledi. Mahalli, bu anlaşmanın da uygulanmadığını ve yarınki görüşmede Putin’in Erdoğan’a hesap soracağını iddia etti.
Türkiye’nin Suriye ile Barışması Şart
Mahalli, Türkiye’nin Suriye ile barışmayan bir Türkiye’nin bölgedeki kaosun çözülmesinin en mutlak tek koşulu olduğunu savundu. Türkiye’nin “ben bu işte yokum” dediği an bu işin çözüleceğini söyledi. Türkiye’nin hem Arap aşiretleriyle hem de YPG ile ilişkilerini düzeltmesi gerektiğini belirtti.
Mahalli, ayrıca Türkiye’nin doğalgaz meselesine de değindi. Mahalli, İsrail’den gelecek doğalgazın çok karmaşık bir bölgeden geçeceğini ve Türkiye’nin buna gerek olmadığını söyledi. Mahalli, Türkiye’nin Karadeniz’de çok fazla doğalgaz çıkardığını ve kendi gazını kullanması gerektiğini ifade etti.