NTV'nin haberine göre, Yaz mevsimine veda edip sonbahar aylarına girdiğimiz şu günlerde; iş sorumluluklarımızın artması, hormonel değişiklikler, gün ışığından daha az yararlanma ve havaların serinlemesi gibi nedenler sonbahar depresyonuna yol açıyor.
Uzman Klinik Psikolog – Psikoterapist Nazan Topal Eren, bir türlü geçmeyen üzüntü ve rahatsızlık duygusuna çekerek, depresyonun günlük yaşantımızda sık rastlanan bir olay olduğunu söyledi.
Mutsuzluk, hayattan zevk alamama, dikkat kaybı gibi durumlarda veya fiziksel semptomlarla baş gösteren depresyon cinsiyet, meslek, yaş ve gelir gözetmeksizin herkeste görülebildiğini aktaran ve “Depresyon bir tıbbi hastalıktır, bir duygu durum bozukluğudur, kişilik bozukluğu veya zayıflık değildir” diyen Uzman, depresyonun belirtilerini şu şekilde sıraladı:
Mutsuzluk duygusu, hiçbir şeyden keyif alamama ve zevk alamama hali
Umutsuzluk, çaresizlik, değersizlik, suçluluk ve kararsızlık.
Yorgunluk, halsiz ve bitkin olma durumu ya da enerji kaybı.
Hobileriniz ya da daha önce yapmaktan hoşlandığınız aktivitelerden aldığınız zevkte ya da ilginizde azalma.
Motivasyon düşüklüğü, istek azlığı ve düşük engellenme eşiği.
Sosyal çevreden, iş ve aile çevresinden kaçarak içe çekilme.Kolayca ağlayabilir, çökkün ve dikkati dağınık durumda olmak.
Konsantrasyon ve hafıza yeteneğinde azalma.
Uyumakta zorlanma, çok erken kalkma ya da aşırı uyuma gibi uyku bozuklukları.
Kilo ya da iştahta değişiklik.
Sinirlilik, gerginlik.
Fiziksel şikayetlerle yoğun bir uğraş halinde olmak.
Libido kaybı, cinsel istekte azalma.
Yaşam hakkında değersizlik, intihar veya ölüm düşünceleri.
Sonbahar depresyonunun sonbaharın gelmesiyle başlayıp yaz başına kadar sürebildiğini dile getiren Eren, sonbaharın neden hüzün verdiğini anlattı:
“Sonbahar hüzün mevsimi olarak da anılır. Havaların kötüleşmesi ile birlikte güneşsiz günlerde kapalı alanlara gidilecek olması mutsuzluk verebilir. Güneşli güzel günlerin artık gerilerde kaldığı, kış koşullarının tekrar gelmek üzere olduğunu ve sorumluluklarının artmasını (okulların başlaması vb.) hatırlatır. Sonbahar depresyonun sebeplerinde biyolojik ve psikolojik sebepler üzerinde durulmaktadır. Sonbaharda güneş ışıklarının zayıflaması mutluluk hormonunun (serotonin) salgılanmasını azaltıp, uyku hormonunun üretimini artırdığı için; beyin kimyasının değişmesine ve buna bağlı olarak da depresyona yol açmaktadır. Bir de psikolojik sebep olarak; sonbaharın insanları hüzünlendirdiğidir. Bunun dışında bir de genetik olarak depresyona yatkınlık varsa sonbahar depresyonu için ortam hazırlanmış demektir.”
Sonbahar depresyonu tedavisi bilinen depresyon tedavisiyle aynı ancak sonbahar depresyonunda ek olarak son yıllarda uygulanmaya başlayan ışık tedavisi de var. Bu tedavinin amacı, beynin eksikliğini hissettiği güneş ışığının dışarıdan verilmesi yoluyla hormon salınımlarını yeniden düzenlemek.
Sonbahar depresyonundan korunmak için 10 öneri
Gün ışığından mümkün olduğu kadar yararlanmak (örneğin: perdeleri açık tutmak).
Açık havada yürüyüşlere çıkmak.
Farklı bakış açıları oluşturmak, olumlu düşünmek.
Kendine zaman ayırmak (olumlu faaliyetler: sinemaya gitmek gibi)
Arkadaşlarla görüşmek.
Aile ve arkadaş desteği almak (işleri kolaylaştıracaktır.)
Tatil fırsatı yaratmak.
Enerji veren yiyecekler tüketmek.
Dikkati başka yönlere kaydıracak uğraşlar edinmek.
Ruhsal ve bedensel olarak rahatlamayı sağlayacak etkinlikler (örneğin: spor, yoga, gevşeme egzersizleri.)