Ulusal Süt Konseyi (USK), çiğ süt tavsiye fiyatına yüzde 35 oranında zam yaparak, litre başına 8,5 TL’den 11,50 TL’ye çıkardı. Bu karar, üreticilerin maliyetlerini karşılamak için talep ettiği 14-15 TL’lik fiyatın çok altında kaldı. Perakende süt fiyatlarının da artması bekleniyor.
USK’nin internet sitesinde yer alan duyuruda, 1 Ağustos 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere soğutulmuş çiğ süt tavsiye satış fiyatının litre başına 11,50 lira olarak belirlendiği anımsatılarak, şunlar kaydedildi:
“1 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 3,6 yağ ve yüzde 3,2 protein içeriğine sahip çiğ inek sütü tavsiye satış fiyatı üreticinin eline litre başına net geçecek şekilde (çiğ süt desteği hariç) 11,50 TL olarak belirlenmiştir. Soğutma, nakliye ve diğer cari giderler üretici tarafından karşılandığı takdirde bu giderler üreticiye ilave olarak ödenecektir.”
USK en son 14 Ekim 2022’de çiğ süt tavsiye fiyatını değiştirmiş ve üreticinin eline litre başına net 8,5 lira geçecek şekilde belirlenmesine karar vermişti. Artan maliyetlere karşın çiğ süt tavsiye fiyatının değişmemesi tepkilere neden olurken, maliyetlerle başa çıkmakta zorlanan çiftçiler hayvanlarını kesime veriyor.
Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Genel Başkanı Kamil Özcan, USK’nin aldığı zam kararını yetersiz bulduklarını belirterek, “Bir litre sütün üretim maliyeti 10,54 TL olduğu halde biz 8,5 TL’ye satıyorduk. Bizim beklentimiz çiğ süt fiyatlarının 14-15 liraya çıkarılması idi. USK’nin belirlediği fiyat bizi tatmin etmedi. Bu fiyata hayvancılık yapmak mümkün değil” dedi.
Özcan, hayvan sayısının azalması nedeniyle süt üretiminin de düştüğünü ifade ederek, “Sektörün geleceği tehlikede. Hayvan sayısı azalınca süt üretimi de azalıyor. Bu da tüketiciyi olumsuz etkiliyor. Sektörün ayakta kalabilmesi için acil önlem alınması gerekiyor” diye konuştu.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde Milletvekili) - ''Ulusal Süt Konseyi bugün yaptığı toplantıda 1 Ağustos 2023 tarihinden geçerli olmak üzere çiğ inek sütünün tavsiye satış fiyatını nihayet 8 lira 50 kuruştan 11 lira 50 kuruşa çıkardı. Bu sürede, sekiz aydır, çiğ süt fiyatını artıramadıkları dönemde yeme 4 kere zam gelmişti. Yemdeki fiyat artışları süt maliyetine doğrudan yansıdığı için bugün sütün 12 liradan aşağı çiğ süt olarak alımı üreticiyi, besiciyi zor durumda bırakır. Belirlenen fiyat yetersizdir, en az 15 lira olmalıydı çünkü yem fiyatlarındaki artış hayvancılığı artık yapılamaz boyutlara getiriyor. Genelde “küçük aile tipi” dediğimiz, 10’dan aşağı ineği olanların bu işi sürdürdüğü dikkate alındığında devletin de bu konuda gerekli desteği sağlaması, süt üreticisini desteklemesi şarttır.'' dedi.
Diğer bir yandan çiftçinin sattığı çiğ süt fiyatlarındaki artış sanayicinin maliyetlerinde de artışa yol açacağı için, bu artışın perakende süt fiyatlarına da yansıması bekleniyor.
Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Başkanı Tarık Tezel, çiğ süt fiyatlarındaki artışın sanayiciyi zor durumda bıraktığını söyleyerek, “Çiğ süt fiyatlarındaki artış bizim maliyetlerimizi de artırıyor. Biz de bu maliyetleri karşılamak için perakende fiyatlarımızı artırmak zorundayız. Aksi halde zarar ederiz” dedi.
Tezel, perakende süt fiyatlarının ne kadar artacağını şimdilik kestiremediklerini belirterek, “Çiğ süt fiyatlarındaki artışın tam olarak yansıması 3-4 TL civarında olur. Ama biz bunu yaparsak tüketici alamaz. Biz de piyasayı takip ederek fiyatlarımızı belirleyeceğiz. Ama kesinlikle bir artış olacak” diye konuştu.
Halihazırda düşen üretim ve artan maliyetler nedeniyle bazı markaların yarım yağlı bir litre süt fiyatları son dönemde 18,95 TL’den 24,95 TL’ye çıkarken; tam yağlı bir litre süt fiyatı ise 27,70 TL’ye kadar çıkmış durumda. Aynı pahalılık tüm süt ürünleri grubunda yaşanıyor. Peynirin kilosunun 100 lirayı geçmesinin ardından yoğurt fiyatları da çeşidine göre değişmekle birlikte 70 lirayı aştı; fiyatlar 42-72 TL aralığında değişiyor.
Tüketiciler ise süt ve süt ürünleri fiyatlarındaki artıştan şikayetçi. Süt ve süt ürünleri tüketimini azaltmak zorunda kaldıklarını belirten tüketiciler, “Süt ve süt ürünleri sağlıklı beslenmenin temel unsurları. Ama bu fiyatlara almak çok zor. Her gün biraz daha pahalı oluyor. Bu gidişle sadece zenginler alabilecek” dediler.