Temmuz ayında tüketici fiyat endeksi (TÜFE) yüzde 9,49 artarak tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. Yıllık enflasyon ise yüzde 47,83 ile son 20 yılın zirvesini gördü. Enflasyonun yükselmesinde vergi artışları, TL’deki değer kaybı, ücret zamları ve gıda fiyatları etkili oldu. Peki bu durum vatandaşın cebini nasıl etkileyecek? Ekonomistler ne diyor?

Vergi artışları ve döviz kuru enflasyonu tetikledi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan temmuz ayı enflasyon rakamlarına göre, TÜFE bir önceki aya göre yüzde 9,49, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47,83 arttı. Böylelikle enflasyonda temmuz ayında rekor kırıldı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ise temmuz ayı fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. TCMB raporunda temmuz ayındaki aylık enflasyonun tarihsel eğilimlerin üstünde olduğu, bunda vergi artışlarının, TL’deki değer kaybının ve ücretlere yapılan zamların etkili olduğu ifade edildi.

Rapora göre, enerji grubu fiyatlarındaki artışı vergi ayarlamalarının yanı sıra döviz kuru ve uluslararası petrol fiyatlarındaki gelişmelerin etkisiyle yükselen akaryakıt kalemi sürükledi. Temel mal grubu enflasyonunda ise kur geçişkenliği yüksek ve hızlı olan dayanıklı tüketim malları belirleyici olmaya devam etti.

Gıda fiyatları da vatandaşı zorladı

TCMB raporunda ayrıca gıda fiyatlarının da mevsimsel ortalamasının aksine yükseliş kaydeden taze meyve ve sebze grubu öncülüğünde önceki aya kıyasla önemli ölçüde yükseldiği belirtildi. Üretici fiyatları ise bir önceki ayın ardından bu dönemde de yüksek bir aylık artış kaydetti.

GIDA ENFLASYONU RAPORU’na göre, temmuz ayında gıda enflasyonu yüzde 8,95 olarak gerçekleşti. Yılbaşından bu yana gelen toplam gıda enflasyonu ise yüzde 35,5 oldu. Raporda, “Geleneksel olarak yaz aylarında düşen gıda fiyatlarının bu sene de düşmesini bekliyorduk ancak temmuz ayında da geleneksel trendin tersine bir artış yaşandı” denildi.

Enflasyonun sonuçları neler olacak?

Enflasyonun yükselmesi, vatandaşın alım gücünü düşürüyor. Özellikle temel ihtiyaç maddeleri olan gıda, enerji ve ulaşım kalemlerindeki fiyat artışları, aile bütçesini zorluyor. Ayrıca enflasyon, faiz oranlarını da yukarı çekiyor. Bu da kredi maliyetlerini artırıyor ve yatırım, üretim ve istihdamı olumsuz etkiliyor.

Ekonomistler, enflasyonun düşürülmesi için maliye ve para politikalarının uyumlu ve sıkı bir şekilde uygulanması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca kurumsal reformların, yapısal dönüşümün ve güven ortamının sağlanmasının da enflasyonla mücadelede önemli olduğunu vurguluyor.