Uzun Ömürlülüğün Sırrı: Kişilik Özellikleri
ABD’de en az 100 yaşına kadar yaşayan insanların sayısı son on yılda iki katına çıktı. Bu makalede, uzun ömürlülükle ilgili kişilik özellikleri ve bunları geliştirmenin yolları hakkında bilgi edinebilirsiniz.
ABD’de en az 100 yaşına kadar yaşayan insanların sayısı son on yılda iki katına çıktı. Bu asırlık kişilerin çoğu, uzun ömürlerini en azından kısmen olumlu tutumlarına borçludur.
103 yaşındaki Roslyn Menaker, The Guardian’a bu kadar uzun yaşamasının nedeninin “mutluluk, sevinç, takdir… olumlu bir bakış açısı” olduğunu söyledi. 103 yaşındaki Ruth Sweedler, CNBC Make It’e büyürken gösterdiği iyi tavır nedeniyle her zaman övüldüğünü söyledi. “Sınıfa girdiğimde öğretmenim ‘Günaydın güneş ışığı!’ derdi. Çünkü çok neşeliydim” dedi.
Peki sadece olumlu olmak uzun yaşamanın anahtarı mı? Notre Dame Üniversitesi’nde kişilik psikolojisi eski profesörü David Watson, yaşlılar pozitif olmanın uzun ömürlerinde rol oynadığını düşünse de kişilik ile yaşlanma arasındaki ilişkinin daha incelikli olduğunu söylüyor.
Vicdanlılık: Uzun Ömürlülükle En Alakalı Özellik
Watson, kişiliği parçalara ayırırken, çoğu insanın özelliklerinin beş kategoriye ayrılabileceğini öne süren bir kişilik teorisi olan Beş Faktör Modeline bakmak yararlı olacaktır: açıklık, vicdanlılık, dışa dönüklük, uyumluluk ve nevrotiklik.
Watson, vicdanlılığın veya ne kadar organize ve disiplinli olduğunuzun uzun ömürlülükle en alakalı olduğunu söylüyor.
Bunun nedeni muhtemelen yüksek derecede vicdanlı insanların kendilerine bakma konusunda daha iyi olmalarıdır. Örneğin vicdanlı insanların ölçülü alkol içme eğiliminde olduğunu ve daha dengeli yemekler yediğini söylüyor.
“Vicdanlı insanlar aptalca şeyler yapmazlar, dolayısıyla daha düşük kaza oranlarına sahip olurlar ve daha iyi sağlık davranışlarına sahip olurlar” diyor.
Vicdanınızı Artırmanın Yolları
İyi haber şu ki, yaşlandıkça vicdanınızı artırabilirsiniz. Watson, kişinin kendi kendini düzenleme yeteneğini artırmayı amaçlayan vicdanlılık atölyelerinin bile bulunduğunu söylüyor.
“Temel fikir şu; eğer vicdanınızı artırmak istiyorsanız, daha vicdanlı davranın ve tutum, davranışı takip eder” diyor. “Her şeye zamanında yetişmeye çalışın. İşleri takip edin.”
Bunun, olumlu bir tutumun hiçbir işe yaramayacağı anlamına gelmediğini ekliyor.
Uyumluluk: Stresle Başa Çıkmanın Anahtarı
Uyumluluk, özellikle stresli durumların üstesinden gelindiğinde uzun ömürlülükte de rol oynayabilir.
Uyumluluk, insanların başkalarıyla nasıl geçindiği ve çatışmalara nasıl tepki verdiği ile ilgilidir. Uyumlu insanlar daha arkadaş canlısı, işbirlikçi ve anlayışlıdır. Uyumsuz insanlar ise daha eleştirel, inatçı ve düşmanca olabilir.
Watson, “Psikolojik açıdan sağlıklı insanların iyileşme süresi daha hızlıdır” diyor. “Kendilerine şunu söyleyebiliyorlar: ‘Bu o kadar da büyütülecek bir şey değil.’ Kendilerini bu dengeye geri getirmenin yollarını buluyorlar.”
Sağlıklı bir yaşam tarzı yaşıyorsanız ve zorluklardan sonra toparlanabiliyorsanız, Watson bunun daha uzun, daha tatmin edici bir yaşam sürmenize yol açabileceğini söylüyor.
Sonuç
Uzun ömürlülük, sadece genetik veya çevresel faktörlere bağlı değildir. Kişilik özellikleri de önemli bir rol oynar. Vicdanlılık ve uyumluluk gibi özellikler, sağlıklı alışkanlıklar geliştirmenize ve stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir. Ayrıca olumlu bir tutum da yaşam kalitenizi artırabilir. Bu özellikleri geliştirmek için çaba göstermek, uzun ve mutlu bir yaşamın sırrı olabilir.