Yerel Seçimlerde İyi Parti’nin Şansı Ne? Polimetrenin Uyarısı Ciddiye Alınmalı mı?
Polimetrenin iddiasına göre, İyi Parti tek başına yerel seçimlere girerse hiçbir büyükşehir veya il belediyesini kazanamaz. Siyaset bilimci Murat Gezici, bu iddianın gerçekliğini ve İyi Parti’nin stratejisini değerlendirdi.
Yerel seçimlere yaklaşırken, siyasi partilerin durumunu ölçmek için yeni anketler ortaya çıkmaya başladı. Ancak bu anketler ne kadar güvenilir ve doğru? İyi Parti’nin tek başına seçimlere girmesi halinde ne kadar oy alabileceği konusunda farklı görüşler var. Polimetrenin yaptığı bir çalışmada, İyi Parti’nin hiçbir büyükşehir veya il belediyesini kazanamayacağı, sadece üç ilçe belediyesini kazanabileceği iddia edildi. Bu iddia, İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in “81 ilde tek başına gireceğiz” sözüne bir eleştiri olarak yorumlandı. Peki, bu iddia gerçekçi mi? İyi Parti’nin yerel seçimlerdeki stratejisi ne olmalı? Bu soruların cevabını aramak için, siyaset bilimci ve araştırmacı Murat Gezici ile konuştuk.
Yerel Seçimlerde Aday Önemli
Gezici, polimetrenin çalışmasının bir araştırma olmadığını, mevcut oyların üzerinden İyi Parti’nin il bazında kazanıp kazanamayacağı üzerine bir çalışma olduğunu söyledi. Ancak yerel seçimlerde adayın önemli olduğunu belirterek, “Örneğin geçtiğimiz seçimlerde İyi Parti Uşak’ta, Niğde’de CHP ile seçimlere katıldığı halde kazanmaya çok yaklaşmıştı. O yüzden böyle bir iki tane ilde kazanılabilir bir iki tane il bazında elbette o seçmenin tercihi önemlidir, önemsemelidir ama Türkiye genel siyasetinde ne önemi olur? Uşak, Niğde gibi bir yerin kazanılmasının büyük şehirler kazanılmadıktan sonra, baskın güç olmadıktan sonra, nüfusun fazlasını yönetemedikten sonra yerel seçimlerde kazanılan yerler seçim kazanılmış anlamına gelmez” dedi.
İyi Parti İttifaktan Ayrılırsa Zarar Görür
Gezici, İyi Parti’nin ittifaktan ayrılıp tek başına seçimlere girmesinin hem muhalefete hem de kendisine zarar vereceğini ifade etti. “İyi Parti iddialı olabilirdi yerel seçimlerde. Hiç ihtimal yok yani tek başına katılması muhalefetin parçalı girmesi muhalefete çok büyük zarar verir kesip. Ama İyi Parti tamamen yok olma noktasına da getirebilir” diyen Gezici, şöyle devam etti: “Yani şöyle bir şey düşünün 3-6 Mart’tan sonra yapılan tüm anketlerde İyi Parti’nin yaptırdığı anketlerde de %7’nin altına inmişti. Sonrasında tekrar ittifaka gelerek CHP’nin içerisinde yani CHP’ye dönen iyi partililerden aldığı oylarla tekrar aşağı yukarı %10 oldu ama İyi Parti’nin ortalamaları o olaydan önce herhalde.
Türkiye’de en düşük İyi Parti bulan araştırması bizdik. 13 buçuk civarı buluyorduk. Yani İyi Parti ittifaktan ayrılıp geri döndü. Oyları yüzde 50 düşmüştü. Bir de geri dönmediğinde ki kaybını düşünün. Bunun üstüne bir de şöyle bir durum var; yerel seçimlerde seçmen psikolojisi partiden daha çok adaydan da daha çok kazanacak adaya yönlenme şeklinde. Yani kendi mahallesinde diyelim; -siyasal mahalleden bahsediyorum- tabi muhalif seçmen kazanma ihtimali en yüksek olan muhalefet partisinin adayına oy veriyor genellikle CHP’nin. Bundan dolayı da İyi Parti normalde oyunu alacağı yani normalde %10 alacağı yüzde 10-15 tabanı olan yerlerde çok daha düşük sayılara da gidebilir yani virgüllü sayılara gidebilir öyle söyleyeyim.”
İyi Parti’nin En Yüksek Oy Aldığı 5 İl
Gezici, 2018 seçimlerinden önce yerel seçimler için anket yaptıklarını ve İyi Parti’nin en yüksek oy aldığı 5 ilin Adana, Mersin, Antalya, Aydın ve Bursa olduğunu söyledi. “Biz İyi Parti’nin en yüksek oy aldığı 5 ilde anket yaptık o dönemde. Sonrasında yani İyi Parti en yüksek oy aldığı 5 ilde Adana, Mersin, Antalya, Aydın’da anket yaptık. Aynı anketin içerisinde bugün milletvekilliği seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz diye sorduğumuzda İyi Parti bu şehirlerin tamamında oylarını koruyor ve hatta artırıyor” diyen Gezici, şunları ekledi: “Ama bugün yerel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz diye sorduğumuzda İyi Parti’nin oyları %50 oranında düşüyor. Yani %15 alan parti %7’ye düşüyor. %12 alan parti %6’ya düşüyor. Neden? Çünkü CHP’nin adayı kazanacak gibi görünüyor. O zaman muhalif seçmen CHP’ye yöneliyor. Bu da İyi Parti’ye büyük bir zarar veriyor.”
Sonuç
Yerel seçimlerde siyasi partilerin performansını tahmin etmek için anketlere güvenmek yeterli değil. Adayların kimliği, ittifakların durumu, seçmenin psikolojisi gibi faktörler de önemli rol oynuyor. Polimetrenin iddiası, İyi Parti’nin tek başına seçimlere girmesi halinde büyük bir risk alacağını gösteriyor. Ancak bu iddia kesin bir sonuç değil, sadece bir senaryo. İyi Parti’nin yerel seçimlerdeki stratejisi, hem kendisi hem de muhalefet için belirleyici olacak.