Yaşanan depremin ortaya çıkardığı acı bilanço, tüm Türkiye’yi deprem gerçeği ile bir kez daha karşı karşıya bıraktı. Devam eden arama kurtarma çalışmalarının yanı sıra Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da depremden maddi manevi hasar alan 13 ilde çalışmalarını gerçekleştirmeye başladı. Bu çalışmalara göre, binaların yaklaşık yüzde 42’si ayakta kalmayı başardı.

Yıkılan binalardan çok ayakta kalan binaların dikkat çektiği kadar kötü iki büyük deprem atlatan Türkiye’de binaların nasıl yıkıldığı gibi nasıl ayakta kaldığı da merak konusu haline dönüştü. Özellikle uzmanların dilinden düşmeyen radye temel, deprem sonrasının en çok konuşulan temel tipi oldu. Peki radye temel nedir, maliyeti ne kadardır, hangi şartlarda kullanılır? İşte tüm detaylar…

RADYE TEMEL, BİNA ZEMİNİN TAŞIMA GÜCÜNÜ ARTIRIYOR

Radye temel yapılarda bina temeli ve kirişlerin radye temel üzerine oturtulmasına dikkat ediliyor. Başka bir deyişle, radye temel sayesinde kolon yükleri daha geniş bir alana yayılabiliyor. Kullanılabilir hacimler yaratan radye temeller, genellikle zeminin emniyetli taşıma gücünün düşük olduğu durumlarda devreye giriyor. Elbette, deprem riskinin yüksek olduğu ya da aktif fay hattı üzerinden geçen bir bölge bu durumlar arasında sayılabilir.

Deprem riskinin yüksek olduğu bölgelerde, uzun vadede radye temel diğer sistemden daha ekonomik olacağı için de tercih ediliyor. Depreme en dayanıklı temel sistemlerden bir tanesi olarak bilinen bu temel sisteminde binanın yapılacağı zeminin güvenli taşıma gücünü artırmak amaçlanıyor.

YERALTI SULARININ FAZLA OLDUĞU YERLERDE KULLANILABİLİYOR

Binanın yapılacağı temel ilgili binanın mimari yapısının yapılmasına izin vermiyorsa da tercih edilebilen radye temel, aynı zamanda yükü fazla olan tüm yapılar için de uygun bir şekilde kullanılabiliyor. Bu noktada yeraltı sularının fazla olduğu yerlerde de radye temele sıkça başvuruluyor.

Tek tür olmayan radye temel, binanın türüne ve zeminin durumuna göre çeşitli olarak kullanılabiliyor. Örneğin, düz radye temel kullanılabileceği gibi; kirişli temel, mantar şeklinde temel, ters kemer şeklinde temel, hücresel temel gibi radye temeller de binanın durumuna göre tercih edilebiliyor.