Memur ve memur emeklilerinin maaşları, 2024 ve 2025 yıllarına ilişkin toplu sözleşme şartları belirlendikten sonra merak konusu oldu. Toplu sözleşmede, memur ve memur emeklilerine 2024 yılı için yüzde 15, 2025 yılı için ise yüzde 10 zam oranı öngörüldü. Ancak bu oranlar, enflasyon farkı ile birlikte artacak.

SGK uzmanı Erhan Nacar, memur ve memur emeklilerinin en düşük maaşını hesapladı ve toplu sözleşme şartlarını değerlendirdi. Nacar, enflasyonla mücadelede yapılması gerekenleri de vurguladı.

Toplu Sözleşmenin Anlamı ve Yaptırımı

Nacar, toplu sözleşmenin ya da toplu görüşmelerin bir anlamı ve manası olması gerektiğini belirterek, şunları söyledi:

“Mesela siz bir toplu sözleşme yaptığınızda normalde sendikaların görevi nedir? Toplu sözleşme ücretlerle ilgili toplu sözleşme yaparlar ve bu toplu sözleşmede eğer işçilerinin haklarını istenilen düzeyde elde edemediği takdirde bunun bir yaptırım karşılığı vardır. Nedir? İşte göreve gidilir vesaire, işi yavaşlatma, işi durdurma gibi bir takım yaptırımları vardır. Fakat bizim ülkemizde sendikacılık biraz farklı ilerliyor. Özellikle memur ve memur emeklilerimizin toplu sözleşmeleri Memursen tarafından yürütülüyor. Fakat memurun elinde örneğin sizin az önce ifade ettiğiniz haberde resmi gazetede yayınlandı ve bunun artık geri dönüşü söz konusu değil. Peki geri dönüşü söz konusu değilse bunun yaptırımı var mı? Yaptırımı yok. Yani burada toplu sözleşme yapmanın açıkçası çok fazla bir anlamının olmadığını net olarak söyleyebiliriz. Burada bir eksikliğimiz var. İnşallah bu ileriki süreçlerde düzeltilir.”

Enflasyon Farkı Nasıl Hesaplanacak?

Nacar, toplu sözleşmede belirlenen zam oranlarının yanında enflasyon farkının da memur ve memur emeklilerinin maaşlarına yansıyacağını ifade ederek, şöyle devam etti:

“Şimdi ikinci altı aylık dönem içinde yüzde 10’luk bir zam oranı öngörüldü. Şimdi bu toplu sözleşmeden elde edilen bir kazançtı ancak kamuoyunda bazı noktalarda yanlış tartışmalar yapılıyor. Sadece yüzde 15. İkinci 6 ay için sadece yüzde 10 verilmiş gibi bir algı oluşturuyor. Bu şekilde değil. Merkez Bankası’nın 2025 yılına ilişkin, 2025 yılının ikinci altı aylık dönemine ilişkin enflasyon verilerine bakıyoruz. Yüzde 33,11, yüzde 34 seviyelerinde bir enflasyondan söz ediliyor. Bu enflasyon farkı memurumuzun almış olduğu toplu sözleşmedeki zammına ilave ediliyor. Şu da yanlış anlaşılmasın. Yüzde 15 + %33 değil. Neden yüzde 33 değil? Veya yüzde 34 değil? Çünkü 6 puanlık zammı memurumuz 2024 yılında almış oldu. Dolayısıyla 2025 yılının ikinci altı aylık dönemine ilişkin enflasyon rakamından yüzde 6 çıktıktan sonra geri kalan kısmı yüzde 15’in üzerine ilave edilecek.

Bu da benim tahminim yüzde 43,11 seviyelerinde idi. Bazı ekonomistler yüzde 44 olur, bazıları yüzde 43 olur şeklinde ama yüzde 43 ile yüzde 44 arasında bir bandda oturacak. Bu da şu anlama geliyor: Günümüze ayarladığımızda memurumuz 1 Ocak tarihinden itibaren yüzde 43,11 ya da yüzde 43,5, yüzde 44 aldığı takdirde en düşük memurumuz bugün 22.017 lira maaşı, yani 2024 yılının ikinci altı aylık döneminde artırılmıştı taban aylık olarak, memurumuz 31.510 lira civarında bir maaşa kavuşmuş olacak.”

Enflasyonla Mücadele Önemli

Nacar, memur ve memur emeklilerinin maaşlarının korunması için enflasyonla mücadele ve piyasalardaki fiyat istikrarsızlığının ortadan kaldırılmasının önemli olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Bu saatten sonra özellikle Ocak ayına kadar herhangi bir hamlenin gelmesini açıkçası beklemiyoruz Tabii ki bunun yanı sıra işçi ve bağ-kur emeklilerimizi de korumanın en önemli yollarından bir tanesi enflasyonla mücadele ve piyasalardaki fiyat istikrarsızlığının ortadan kaldırılması olacak. Şimdi memurlarımıza, işçilerimize, emeklilerimize isterseniz yüzde 15 verin, isterseniz yüzde 150 verin. Eğer siz bundan sonraki süreç içerisinde enflasyonla mücadelede ya da piyasalardaki fiyat istikrarsızlığı ile ilgili mücadelede yetersiz kalırsanız bunun hiçbir anlamı olmayacak.”

Memur ve Memur Emeklisinin Maaşları Nasıl Artacak?

Memur ve memur emeklilerinin maaşları, toplu sözleşme ve enflasyon farkı ile birlikte artacak. Ancak bu artışın ne kadar olacağını belirleyen bir diğer faktör de memur ve memur emeklilerinin derece ve kademeleri. Derece ve kademe, memurun görev yaptığı süre, eğitim durumu, unvanı ve görev yeri gibi kriterlere göre belirlenen bir sınıflandırma sistemidir. Her derece ve kademe için belirlenen bir taban aylık vardır. Bu taban aylık, toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı ile birlikte artar.

Örneğin, 2024 yılında 9/1 derece ve kademesinde olan bir memurun taban aylığı 22.017 lira idi. Bu memur, 2025 yılında 8/1 derece ve kademesine yükseldiğini varsayalım. Bu durumda, bu memurun taban aylığı 24.019 lira olacaktır. Bu taban aylığın üzerine toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı da eklenecektir. Yani bu memur, 2025 yılında yüzde 43,11 zam alarak 34.372 lira maaş alacaktır.

Memur emeklilerinin maaşları ise, memurların maaşlarına bağlı olarak belirlenir. Memur emeklileri, emekli oldukları tarihteki derece ve kademelerine göre emekli aylığı alırlar. Emekli aylığı, taban aylığın yüzde 70’i kadardır. Emekli aylığı da toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı ile birlikte artar.

Örneğin, 2024 yılında 9/1 derece ve kademesinden emekli olan bir memur emeklisinin emekli aylığı 15.412 lira idi. Bu emekli, 2025 yılında yüzde 43,11 zam alarak 22.056 lira emekli aylığı alacaktır.