Türkiye’nin son büyük önem verdiği dönem Savunma Sanayinde yerliliği arttırma hamlesi, dışa bağımlılığı yüzde 30’lar seviyesine çekti. Bu rakamın daha da aşağılara çekilmesi için yoğun çaba sarf edildiği bir dönemde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın, yakın bir zaman önce, dünyada biri Türk olmak üzere 3 üreticisi olan “uçak durdurucu sistemleri” ihalesinde, yerli firmadan 16 milyon Dolar daha fazla teklif veren Amerikan ESCO firmasını tercih ettiği öğrenildi.

Metropolishaber sitesinde Hakkı Tunç’un yazısıyla ortaya çıkan skandala Milli Savunma Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı’nın nasıl bir tavır sergilediği bilinmezken, ihale SKANDALI, YDS ZEREN Yakındoğu Otomotiv, Yapı Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Veysi Zeren’in sosyal medyadan yaptığı paylaşımla ortaya çıktı.

Sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, “Sayın Cumhurbaşkanım; Ülkemizin 40 Milyon dolarının Amerikalı firmaya verilmesine mani olmanızı istirham ediyorum. Sizden 5 dakikalık bir görüşme istiyorum” ifadelerine yer veren Veysi Zeren, Hakkı Tunç’a yaptığı açıklamada, "Türkiye’miz kendi uçaklarını üretebilecek teknolojik alt yapısına sahip iken uçak durdurucu sistemi üretemeyeceğinin düşünülmesi akılcı değildir. Teknik nedenler yerine biz Amerikan sistemlerini istiyoruz ve bunlar stratejik sistemlerdir. Amerika’dan alınsa daha iyi olur argümanı anlamsızdır ve özgüven eksikliğidir. Bu olaya sadece ekonomik gerekçelerle bakamayız. Böyle baksak bile Türkiye’nin ekonomik kaybı en az 20 Milyon dolar, yıllık ihracat kaybı da 20 ile 50 milyon dolar arasında olacaktır" ifadelerini kullandı.

YETERLİLİĞİ BİLE KUŞKULU AMERİKAN FİRMASI 16 MİLYON DOLAR DAHA PAHALI TEKLİFLE İHALEYİ ALMIŞ

Bu arada edinilen bilgilere göre; Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın ihalesine, “uçak durdurucu sistemleri” üretimi yapabilen Amerikalı ESCO, İsveçli SCAMA ve yerli YDS ZEREN Yakındoğu Otomotiv isimli 3 firmadan yerel temsilcisi vasıtasıyla Amerikan ESCO ve uçak durdurucu sistemlerin üretimi için YDS ZEREN Yakındoğu Otomotiv öncülüğünde sektöründe 35 yıla yakın tecrübesi bulunan 12 firmanın birleşmesiyle oluşan TRGÜÇ katılır.

İhalede, Yakındoğu Otomotiv Ltd. Şti. öncülüğündeki TRGÜÇ girişim grubu 24.000.000 milyon dolar, Amerikan ESCO Temsilcisi firma 40.000.000 milyon dolar teklif verir. Türklerin teklifi Amerika şirketinden 16 milyon dolar daha ucuz olmasına, Türk girişim grubunun, uçak durdurucu sistemlerinin farklı versiyonlarını Türk Hava Kuvvetleri başta olmak üzere Endonezya, Malezya, Suudi Arabistan, Pakistan ve Mısır’a satacak tecrübeye sahip olduğu görülmesine karşın, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, tercihini Amerikan firmadan yana kullanır.

Bu arada; Türk girişim grubuna rakip olarak ihaleye giren Amerikan ESCO’nun yerel temsilcisinin söz konusu ihaleye girebilmek için gerekli olan sertifika ve referansının olmadığı, sadece dosyalarında sadece Amerikan hava kuvvetlerinden aldıkları ve karşılığı da tartışmalı olan bir beyan mektubu bulunduğu öğrenilir.

İhalenin olmazsa olmazı MIL-STD-3036 testi denilen uygulamadan geçmek olduğu halde bu testlerden geçmedikleri dosyalarından anlaşılan Amerikan ESCO firması ihaleyi alır. Bu arada firmanın Amerika’da yasaklılar listesinde bulunduğu, Hava Kuvvetlerinin ihtiyacı olan uçak durdurucu sistemlerinin ABD’den temin etmesinin mümkün olmadığının da ihale öncesinde kanıtlandığı öğrenildi.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın, Yerli üretim yerine Amerikalıların tercih edildiği İhale şartnamesinde %40 yerlilik koşulu bulunurken o sertifikasyonlara, üretim, teknolojik altyapıya sahip firmaların tamamı TRGÜÇ çatısı altında toplandığı için Amerikaların bu şartı yerine getirmesinin de mümkün olmadığı ortaya çıkar.

Türkiye’nin, savunma sanayiinde yerlilik oranının maksimum seviyeye çekmeye çalıştığı bir dönemde, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın dünyadaki 3 üreticiden birinin Türk olduğu uçak durdurucu sistemleri ihalesinde, İsveçli Firma katılmayınca Amerikan ESCO firmasıyla rakip olan Türk girişim Grubunun 26 milyon Dolarlık teklifi yerine Amerikalıların 40 milyon Dolarlık teklifini kabul etmesine Milli Savunma Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığının vereceği tepki merak edilirken, yerli Girişim Grubu temsilcisi Veysi Zeren’in bu hatadan dönülmesi için henüz geç olmadığını “Sayın Cumhurbaşkanı ile 5 dakikalık bir görüşme fırsatı verilerek konunun doğru aktarılması şansı doğması durumunda” bu hatadan dönülebileceğini belirttiği de öğrenildi.

AVAZTÜRK Özel