Türkiye ekonomisinin ve gayrimenkul piyasasının nabzını tutan bir gelişme, Merkez Bankası'nın (TCMB) son açıkladığı ödemeler dengesi istatistiklerinde gün yüzüne çıktı. 2023 yılı itibarıyla, yabancıların Türkiye'deki gayrimenkul alımlarında ciddi bir gerileme yaşandığı, aynı zamanda Türk yatırımcılarının yurt dışı gayrimenkul piyasalarında giderek daha aktif hale geldiği ortaya kondu. Bu makale, bu önemli dönüşümün ardındaki nedenleri ve olası etkilerini detaylı bir şekilde inceliyor.

Türkiye'deki Yabancı Gayrimenkul Alımlarında Tarihi Düşüş

2023 genelinde Türkiye'nin cari açığı 45 milyar 150 milyon dolara ulaşırken, yabancıların net gayrimenkul alımındaki düşüş özellikle dikkat çekici oldu. 2022'de 6 milyar 273 milyon dolarla zirve yapan yabancı gayrimenkul alımları, 2023'te %43,3'lük bir düşüşle 3 milyar 560 milyon dolara geriledi. Bu düşüşle birlikte, yabancı gayrimenkul alımları son 10 yılın en düşük seviyesine ulaştı.

TÜİK verileri, yabancılara yapılan konut satışlarının 2023 yılında bir önceki yıla göre %48,1 azalarak 35 bin 5'e düştüğünü gösteriyor. Bu, 2017'den bu yana en düşük rakam olarak kaydedildi. Ayrıca, toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan satışların payı 2022'deki %4,5'ten 2023'te %2,9'a geriledi.

Yabancı Yatırımcıların Azalan İlgisindeki Nedenler

Uzmanlar, Türkiye'de dolar bazında fiyatların artışı, deprem riski ve vatandaşlık ile ikamet izni için gerekli finansal limitlerin yükseltilmesi gibi faktörleri yabancı yatırımcıların ilgisindeki azalmanın temel nedenleri olarak gösteriyor. Özellikle, vatandaşlık için gereken gayrimenkul alım fiyatının 250 bin dolardan 400 bin dolara yükseltilmesi ve ikamet izni için alınması gereken taşınmazın alt sınırının 75 bin dolardan 200 bin dolara çıkarılması, yabancıların alım kararlarını olumsuz etkiledi.

Türk Yatırımcılarının Yurt Dışı Gayrimenkul Piyasalarına Yönelişi

Yurt içindeki yabancı yatırımcı ilgisinin azalmasıyla paralel olarak, Türk yatırımcıların yurt dışındaki gayrimenkul alımlarında büyük bir artış yaşandı. TCMB verilerine göre, 2023'te Türklerin yurt dışı gayrimenkul yatırımları %163,7 artışla 2 milyar 86 milyon dolara ulaştı. Bu artışın arkasında, Türk yatırımcıların uluslararası piyasalarda daha cazip fırsatlar arayışı ve ekonomik güvence peşinde koşmaları yatıyor.

Yunanistan, Portekiz, İtalya, İspanya ve İngiltere gibi ülkeler, Türk yatırımcıların en çok ilgi gösterdiği destinasyonlar arasında yer alıyor. Özellikle Yunanistan'a yapılan doğrudan yatırımların 2023'te 203 milyon dolara yükselerek dört kat artması, bu trendin güçlü bir göstergesi olarak öne çıkıyor.

Sonuç

Türkiye'de yabancıların gayrimenkul alımındaki düşüş ve Türk yatırımcıların yurt dışı gayrimenkul piyasalarına yönelik artan ilgisi, hem Türkiye ekonomisi hem de global gayrimenkul piyasası için önemli dönüşüm sinyalleri veriyor. Bu değişim, yatırım stratejilerinin yeniden gözden geçirilmesini gerektirirken, yatırımcıların da global ekonomik dinamiklere uyum sağlama kapasitelerini test ediyor. Bu yeni dönemin, hem fırsatlar hem de zorluklar barındırdığı açıkça görülmektedir.